ABD başkanlık seçimlerinin sonuçları, dünya genelinde geniş yankı uyandırırken, özellikle ekonomistler ve yatırımcılar, Donald Trump’ın ikinci kez başkan seçilmesinin küresel ticaret ve dış politika üzerinde yaratacağı etkileri mercek altına aldı. Trump’ın zaferi, dünya ekonomisini yönlendiren birkaç kritik alanı yeniden şekillendirecek gibi görünüyor: Çin’le ticaret savaşları, Asya piyasalarında yaşanacak dalgalanmalar ve Türkiye’nin dış ticaret politikaları... Peki, Trump’ın başkanlık koltuğuna dönmesiyle ekonomide hangi değişiklikler yaşanacak?
Trump’ın Seçimiyle Asya Piyasalarında Beklenen Gerginlik
Trump’ın ikinci başkanlık dönemi, özellikle Çin ile olan ekonomik ilişkilerin yeniden gerilmesine yol açabilir. Trump, seçim kampanyası sırasında Çin’e karşı uygulayacağı agresif ticaret politikalarını duyurdu. Çin’den ithalatı daha pahalı hale getirmeyi vaat eden Trump, gümrük tarifelerini %10 ila %20 arasında artırmayı planlıyor. Ayrıca, Tayvan’a Çin’in müdahalesi durumunda, Trump’ın Çin'e uygulayacağı vergi oranlarının %150'ye kadar çıkabileceği belirtiliyor.
Asya piyasaları ise seçim sonuçlarıyla birlikte büyük bir belirsizlik içinde kaldı. Çin’in yuan’ı, ABD seçim sonuçları sonrası değer kaybı yaşayabilir. Analistler, Trump’ın galibiyetiyle yuan’ın dolara karşı %7’den fazla değer kaybedebileceğini tahmin ediyor. Çin’in ekonomik büyümesi, ABD ile ticaret savaşları ve olası yeni gümrük vergileriyle daha da yavaşlayabilir.
Hong Kong'un Hang Seng endeksi, seçim belirsizliğinin etkisiyle %2,7 düşüş gösterdi. Şanghay Bileşik Endeksi ise sınırlı bir yükseliş kaydetse de, teknoloji sektöründeki endekslerde kayıplar devam etti.
ABD Ekonomisine ve Küresel Düzene Etkileri
Trump’ın ekonomideki “Amerika’yı Önce” yaklaşımı, daha önce de dünya ekonomisini şekillendiren bir dizi adım atmasına sebep olmuştu. İlk başkanlık döneminde Çin’e yönelik uyguladığı gümrük tarifeleri ve teknoloji devlerine yönelik yaptırımlar, küresel ticaret dengesini önemli ölçüde değiştirmişti. Trump, tekrar başkan seçilmesi halinde benzer bir yola başvurmayı planlıyor.
Trump’ın yönetimi altında, ABD’nin imalat sanayinin yeniden canlanması hedefleniyor. Ancak bu, birçok ülkeye daha fazla gümrük vergisi uygulanması anlamına gelebilir. Trump, ayrıca Tayvan konusunda Çin’e karşı sert bir duruş sergileyerek, uluslararası ticaretin dengelerini değiştirecek adımlar atmayı vaat ediyor.
Türkiye’NİN DURUMU
Trump’ın Türkiye ile olan ilişkileri, Biden dönemine göre daha güçlü bir zemin üzerinde şekillendi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile iyi ilişkiler kuran Trump, Türk hükümetinin ekonomik hedeflerine daha yakın bir duruş sergileyebilir. Ancak Trump’ın güvenilmez karakteri, Türkiye’nin dış politikasında da belirsiz bir geleceğe yol açabilir. Trump’ın dengesiz kararları, Türkiye’nin ticaret politikaları üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir.
Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Derya Hekim, Trump’ın galibiyetinin Türkiye açısından daha karmaşık bir dönem başlatacağını belirtti. Hekim, Trump’ın ilk dönemdeki gibi Türkiye'ye karşı ticaret savaşları başlatabileceğini, bunun da daha yüksek fiyatlar ve ticaret engelleri yaratabileceğini ifade etti.
Trump’ın Politikaları Çevreyi Nasıl Etkileyecek?
Trump’ın ikinci döneminde, çevresel sürdürülebilirlik konusunda daha karamsar bir tablo oluşabilir. Fosil yakıtları destekleyen politikaları ve Paris İklim Anlaşması’na karşı duruşuyla bilinen Trump, yeşil dönüşüm sürecini sekteye uğratabilir. Bu, global çevre politikalarında geriye doğru bir hareketliliğe yol açabilir.
Derya Hekim, Trump’ın fosil yakıt endüstrisini desteklemeye devam etmesinin, yeşil teknolojilerin önündeki engelleri artırabileceğini belirtti. Ayrıca, Trump’ın ekonomik adımlarının, gelir dağılımında daha fazla eşitsizliğe yol açacağı öngörülüyor.
Jeopolitik Riskler ve Savaş Endüstrisi
Trump’ın dış politikada daha izolasyonist bir duruş sergileyerek, uluslararası çatışmaları sınırlamayı hedeflediği biliniyor. Ancak Trump’ın sert söylemleri ve dış politika riskleri, savaş endüstrisini etkileyebilir. ABD’nin Ukrayna-Rusya savaşına müdahale etme konusundaki yaklaşımı, Trump döneminde daha pragmatik olabilir. Bununla birlikte, Çin-Tayvan gerilimi, Trump’ın yönetiminde yeni bir savaşın fitilini ateşleyebilir.
Ekonomistlere göre, Trump’ın galibiyetinin dünya güvenliğini daha da belirsiz hale getireceği ve ticaret savaşlarının ivme kazanacağı bir döneme zemin hazırlayacağı öngörülüyor.
Kaynak: Hürriyet, Son Dakika