Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'in Emeklilikte Yaşa Takılanlar'la (EYT) ilgili çalışmaların tamamlanmak üzere olduğunu açıklamasının ardından Habertürk yazarı Sevilay Yılman, EYT'ye ilişkin düzenlemenin iş dünyasını rahatsız ettiğini belirten bir yazı yazdı.
TOBB'un Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bir mektup yazdığını belirten Yılman iş dünyasının düzenlemeden rahatsız olduğunu dile getirdi. TOBB'un ilettiği mektupta; EYT yasalaştığında emekli olacaklara yapılacak yüklü kıdem tazminatının işletmelerin finans desteğini artıracağı, firmalarda işgücü kaybının yüzde 20 olacağı, işletmelerde 45-55 yaş kuşağında en yetkin gruptaki kıdemli ve nitelikli işgücü kaybı ortaya çıkacağı belirtildi. Endişeleri giderecek yöntemleri de yazan TOBB yetkilileri, EYT emeklilik tarihlerinin yıllara yayılması gerektiğini, EYT sebebiyle emekli olacaklara ödenecek kıdem tazminatları için işletmelere kredi desteği sağlanmalı ifadelerini kullandı.
Yılman'ın yazısı şöyle;
"Geçen hafta Bakan Vedat Bilgin çalışmaların neredeyse tamamlandığını ve önümüzdeki günlerde meclise getirileceğini kesin bir dille ifade edince iş dünyasının en büyük ve etkin oluşumlarından olan TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği) devreye girmiş ve bakanlığa endişelerinin sebeplerini ve bu endişeleri giderecek yöntemleri de anlatan bir mektup iletmiş.
Bakan Bilgin varılan bu noktadan geri adım atıp da iş dünyasının bu önerilerini dikkate alır mı bilemiyorum. Umarım almaz zira kendilerinin de açıkladığı üzere toplam 1 buçuk milyon insan düzenlemenin kesinlikle hayata geçeceğine büyük umut bağlamış durumda." diye yazdı.
TOBB'un EYT'lilerle ilgili endişelerini bakanlığı ilettiği mektubu yayınlayan Yılman, İstanbul Ticaret Odası'nın da düzenlemeden ötürü ciddi bir kıdem tazminatı yükümlülüğü nedeniyle kaygılarını paylaştığını dile getirdi.
TOBB'un Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na ilettiği mektup şu şekilde:
- 2023 yılında asgari ücret artışına bağlı olarak, emekli olacaklara yapılacak yüklü kıdem tazminatı ödemeleri işletmelerin finans ihtiyacını artıracak.
- EYT yasalaştığında firmalara göre değişmekle birlikte işgücü kaybı ortalama %20 olacak, işletmelerde 45-55 yaş kuşağında en yetkin gruptaki kıdemli ve nitelikli işgücü kaybı ortaya çıkacak.
- Sosyal Güvenlik Sistemi açığının azaltılması için önümüzdeki dönemlerde sigorta prim oranlarının yükseltilmesi gündeme gelebilecek.
- Emekli olanların istihdamının devam etmesi durumunda sosyal güvenlik destekleme prim oranı yüksek olduğu için işletmelerin prim yükü artacak.
- Emekli olanların yeniden çalışmaya başlamalarında, kayıt dışı çalışma talepleri sebebiyle kayıt dışı istihdam artacak.
- EYT sebebiyle emekli olacakların işten ayrılması sebebiyle istihdam teşviklerinde kayıplar ortaya çıkabilecek
OLUMSUZ ETKİLERİN GİDERİLMESİ İÇİN ÖNERİLER
Uygulama en az 1 yıl işsiz olanlardan başlamalı.
Kademeli yaş düşürme ve benzeri modellerle, sigortalılık süreleri dikkate alınarak EYT emeklilik tarihleri yıllara yayılmalı.
EYT sebebiyle emekli olacaklara ödenecek kıdem tazminatları için işletmelere düşük faizli ve uzun vadeli finansman imkânı sağlanmalı.
Mevcut çalışanlara emeklilik hakkı verilecekse en az 8 haftalık ihbar süresi bildirimi getirilmeli.
Sigortalılık ve prim gün sayısını tamamlayıp yaşı bekleyenlere kıdem tazminatını bir kez alınmasına yönelik düzenleme yapılmalı. (15 yıl – 3600 gün şartını tamamlayanlar)
EYT sebebiyle emekli olacakların işten ayrılması sebebiyle istihdam teşviklerinde meydana gelebilecek kayıpların önlenmesi için düzenleme yapılmalı
Emekliliğe hak kazanan işçinin çalışmaya devam etmek istemesi durumunda emekli aylığı bağlanması için işyerinden ayrılma zorunluluğu kaldırılmalı.
Emekliye ayrılanların, işletme ihtiyaçlarından dolayı istihdam edilebilmesi için sosyal güvenlik destekleme prim oranları düşürülmeli.
Emekli çalışanların prim ödeme gün sayısına bağlı olarak emekli aylıkları artırılarak kayıt dışı çalışma önlenmeli."
