DKMP 6'ncı Bölge Müdürü Mahmut Temel, Türkiye'nin deniz kaplumbağalarının korunmasına yönelik uluslararası sözleşmelere taraf olduğunu ve bu bağlamda yapılan çalışmalara dikkat çekti. Temel, "Türkiye’de genelgeyle tespit edilmiş 22 yumurtlama kumsalı bulunmaktadır. Bu yumurtlama kumsallarından 9'u Antalya sınırları içerisinde yer almaktadır. Türkiye’de en fazla deniz kaplumbağası yumurtlama kumsalı ve en uzun yumurtlama kumsalı (Belek 29,3 kilometre) Antalya'da bulunmaktadır." dedi.
Ekosistem İçin Hayati Öneme Sahip
Deniz kaplumbağalarının 150 milyon yıllık bir geçmişe sahip olduğunu belirten Mahmut Temel, bu canlıların deniz ve kıyı ekosistemleri açısından kritik bir rol oynadığını vurguladı. "Deniz kaplumbağaları, deniz çayırları ve denizanalarının popülasyon dengesini koruyarak aşırı çoğalmalarını önlemektedirler. Ancak son 200 yıldır süregelen insan faaliyetleri deniz kaplumbağası türlerinin varlığı için en büyük tehdidi oluşturmaktadır." dedi.
Türkiye'de, Akdeniz kumsallarına çıkarak yuva yapan iki tür deniz kaplumbağası bulunduğunu belirten Temel, bu türlerin Caretta caretta (iribaş deniz kaplumbağası) ve Chelonia mydas (yeşil deniz kaplumbağası) olduğunu söyledi. “Deniz kaplumbağaları, 100-120 yıl arasında bir yaşam süresine sahiptir ve yaşamlarının büyük bölümünü kıtalar arası denizlerde geçirirler.”
Erkek deniz kaplumbağalarının deniz dışında hiç çıkmadığını, dişilerin ise her üreme sezonunda yaklaşık üç kez yuva yapmak için kumsallara çıktığını açıklayan Temel, "Dişiler, tek yumurtlamada 100-150 yumurta bırakır. Yavruların kuluçkadan çıkma süresi yaklaşık 2 aydır ve denize yönelirken yalnızca doğal ışığı kullanarak yol alırlar." dedi.
Deniz Kaplumbağalarının Cinsiyetini Belirleyen Yuva Sıcaklığı
Mahmut Temel, küresel ısınmanın deniz kaplumbağası popülasyonunu ciddi şekilde etkileyebileceğine dikkat çekti. "Yuva sıcaklığı 32 derece ve üstü ise tüm yavrular dişi, 26 derece ve altı ise tüm yavrular erkek olur. Bu nedenle, küresel ısınma, deniz kaplumbağası popülasyonunun geleceği için büyük bir tehdit oluşturuyor." şeklinde uyarıda bulundu.
2024 yılı itibarıyla, Antalya’daki 9 kumsalda yürütülen deniz kaplumbağası koruma çalışmalarının önemli bir başarıya imza attığını belirten Temel, "Bu yıl, 10 bin 896 yuvadan toplam 458 bin 714 yavru denize ulaştı. Yerel halk, gönüllüler, üniversiteler ve resmi kurumların desteğiyle bu başarılı sonuç elde edildi." dedi. Patara, Belek ve diğer kumsallar, bu çalışmaların odak noktası olmayı sürdürüyor.
Deniz kaplumbağalarının korunabilmesi için belirli kurallara uyulması gerektiğini belirten Mahmut Temel, "Yetişkin kaplumbağalar rahatsız edilmemeli ve yavrulara dokunulmamalıdır. Ayrıca, yumurtlama kumsallarında ateş yakılmamalı, ışık kaynağı kullanılmamalıdır." şeklinde uyarılarda bulundu.
