Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, atık toplayıcılığı yapanların daha iyi şartlarda çalışabilmeleri adına bir genelge yayımladı. Genelge kapsamında atık toplayıcılara, “Bağımsız Sıfır Atık Toplayıcısı Kartı” verilecek.
Bakanlığın atık toplayıcılarına yasal bir statü kazandırmayı amaçlayan genelgesi sonrası, atık toplayarak geçimini sağlayan ve geri dönüşüme katkı sağlayan kişilerden ‘Bağımsız Sıfır Atık Toplayıcısı Kartı’ talep edilmeye başlandı.
Çöplerden kağıt, plastik ve demir gibi çeşitli atıkları toplayarak geçimlerini sağlamaya çalışanlar için yayınlanan genelge sonrasında çöplerden atık toplamak isteyenlerin, yaşadıkları ildeki Çevre İl Müdürlükleri'yle belediyelere başvurarak kart sahibi olması gerektiği bildirildi.
Başvuruda bulunanlara durumlarının uygun görülmesi halinde, belediyeler tarafından çalışma iznini gösteren kimlik belgesi ile üniforma verilecek.
"DEVLET İZİN VERİRSE TOPLARIZ"
Sokaklardan atık toplayarak geçimini sağlayan Afganistanlı Bekir Amanözdayı, “Bir günde 100-150 lira kazanıyoruz. Bir gün iş var, bir gün yok. Zaten iş yok, mecbur topluyoruz, devlet için topluyoruz.” şeklinde konuştu.
"NEYLE GEÇİNECEĞİZ?"
Demir isimli 46 yaşındaki atık toplayıcısı ise “Devlet bize maaş versin, toplamayalım. Ne yapalım, evde çoluk çocuk var, geçinmek sıkıntı. Şeker 300 liraydı, bin 300 lira oldu. Neyle geçineceğiz? Bir oğlan bir ben çalışıyoruz, geçinemiyoruz” diye konuştu.
"YAZ-KIŞ ÇIKIYORUZ, AYLIĞIMIZ YOK"
Yaşar isimli 43 yaşındaki atık toplayıcısı da devletin izin verdiği ölçüde çalışmaya devam edeceklerini belirterek, “Devlet izin verirse toplarız. İzin vermezse ne yapacağız? Hiçbir şey yok, zaten elim sakat. Ne yapalım, bizim gelirimiz, ekmeğimiz hep bu atık toplamak. Evimize gelin bakın, köpek bağlasan durmaz. Sabah 12’den akşam 5-6 ya kadar çalışıyoruz. Her gün çıkıyoruz, hava durumu kötü de olsa iyi de olsa yaz kış çıkıyoruz. Ekmek parası. Aylığımız yok, gelirimiz yok” dedi.
"SEKTÖRE AFGANLAR DA GİRDİ, HİÇ İŞ YOK"
Atık toplama işine göçmenlerin de girdiğini ve gelirlerinin düştüğünü söyleyen Uğur Çelik (22) isimli genç ise şu ifadeleri kullandı:
“4-5 yıldır bu işi yapıyorum. İşler orta düzeyde. Günlük 6-7 saat çalışıyorum. Haftanın her günü sokakta çalışıyorum. Devletin yeni çıkardığı mesleki koddan haberimiz yok. Böyle bir yasanın çıkması bizi çok etkiler, zaten iş yok. Sektöre Afganlar da girdi, hiç iş yok. Bizim yaptığımız iş geri dönüşüm. Evde 7 kişiyiz, 2 kişi bu işi yapıyoruz. Günlük 70-80 TL para kazanıyoruz. Bu ekonomide kazandığımız para eve yetmiyor, her şey ateş pahası oldu. Bu böyle gitmez, bir ‘dur’ demek gerekiyor. Hiçbir şey alamaz olduk. Ayda 2 bin 400 neye yetecek. Bu işi ölene kadar yapacağız, bir sosyal güvencemiz bile yok. Ne benim ne babamın sosyal güvencesi yok."
Aksaray’da atık toplayıcıların getirdiklerini alıp satan işletme sahibi Ali Deniz, 20 yıldır bu işi yaptıklarını, ancak ithal atık geldiğinden beri işlerinin düştüğünü söyledi.
Deniz, “20 yıldır bu işi yapıyorum, çok güzel bir sektör. Bu sektörden birçok kişi faydalanıp ekmek yiyor. Yalnız bu aralar sorunlarımız var. Geri dönüşüm işi çok kötü, bu 10-15 gündür aşırı bir düşüş var. Herkes sıkıntılı, herkesin bağladığı bir maliyet, bütçe var. Şu an kimse hurdasını satamıyor. Hiçbir fabrikaya hurda gitmiyor” diye konuştu.
"YURT DIŞINDAN İTHAL OLARAK HURDA GELİYOR"
"Yurt dışından ithal olarak gelen hurdalar bizim iç piyasamızı etkiledi, bu konuda çok rahatsızız” diyen Ali Deniz, şöyle konuştu:
“Atık toplayan kardeşlerimiz çok sıkıntıda. ‘Jandarma bizi çevirdi, belge istiyor’ diyorlar. Nasıl belge istiyor, neye dayanarak belge istiyorlar; biz bunları da öğrenmek istiyoruz. Bize bununla ilgili bir konu da gelmedi. Bize deseler ki ‘bize bir belge verin’ ya da ‘bizden bir belge alın, bu belgeleri de seyyarlara verin, gittiği yerde rahatça işini yapsın, atık toplasın’.
Hiçbir şekilde haberimiz yok, daha önce bize geldiler, ‘Geri dönüşüm belgesi almanız gerek’ diye ama bizim iş yerlerimiz maddelerinin hiçbirine uygun değil. Hiçbir meslektaşıma da uygun değil. İnşallah yeni sanayiye geçtiğimizde bu belgeleri alacağım.”
