Meslek okullarında zorunlu stajlar yaparak mesleği mutfağında öğrenen ve ekonomiye katkı sağlayan öğrenciler, sigorta başlangıç tarihinin SSK başlangıcı sayılması sebebiyle ileri yaşlardaki emekliliklerini etkiliyor. Bu soruna 'dur' demek için kolları sıvayan staj mağdurları gerekenin yapılmasını istiyor.
Staj sigortası mağdurlarının; meslek lisesi, stajyerlik dönemlerinde çıraklık okullarında eğitim görürken staj başlangıçlarının yapıldığını, faal bir şekilde çalışmış ama emeklilikte kısmi olarak sigortası yattığı için haklarını alamayan bir kesim olduğunu söyleyen CHP İzmir Milletvekili Kani Beko, yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye genelinde 1,5 milyon staj mağduru olduğunu kaydetti.
Staj başlangıç numaralarının e-Devlet üzerinden aktif bir şekilde göründüğünü belirten Beko, "Eğer bu başlangıç numarası olarak sayılıyorsa neden emeklilikte sayılmıyor? stajyer mağdurları, "Devlete külfet olmadan, bir kaynak yaratma sonucunda tüm sigorta kollarını biz tamamlayalım, bize de hak ve borçlanma verilsin istiyoruz' diyorlar. Ayrıca avukat ve doktorlarda staj başlangıç süreleri emeklilikte sayılıyor. Bu konuda TBMM’ye bildiğim kadarıyla 51 kanun teklifi verildi'' bilgisini paylaştı.
İKTİDARA ÇAĞRI
Saray iktidarı ve MHP hariç, bütün siyasi partilerin bu konuya sıcak baktıklarını kaydeden Beko, devletin stajyerler üzerinden büyük bir kaynak sağlayacağına da vurgu yaparak iktidara seslendi. Beko, "Bu mağduriyetin bitmesi için şu anki siyasi iktidar buna bir an önce el atmalıdır. Staj mağdurlarının elinden tutulması aynı zamanda devletin kasasına da bir kaynak yaratılacak. Yani Türkiye geneli 1,5 milyonluk bir kitle oluşturan stajyerlerin devletin kasasına 3 buçuk milyar dolar gibi bir kaynak da sağlayacak. Yani devlet bunu görmezlikten gelemez. Bu sorun bir an önce çözülmesi gerekir. İktidarı yıllardır ihmal ettiği sorunları çözmek için göreve davet ediyorum" sözleri ile çağrıda bulundu.
İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞI PRİMLERİNİ OKULLAR ÖDÜYOR
Sosyal Güvenlik Sisteminde iki tür prim ödeme şekli ve bildirimi olduğunu belirten Beko, "Bunlardan ilki iş kazası-meslek hastalığı sigortası da denilen kısa vadeli sigorta çeşididir ve diğeri de yaşlılık-malullük-ölüm sigortası denilen uzun vadeli sigorta çeşididir. Emeklilik olarak bilinen primler de uzun vadeli sigorta primlerini içerir. Kısa vadeli sigorta sadece çalışılan, staj yapılan sürede çalışan stajyerin başına gelebilecek meslek hastalığı ve iş kazası primlerini de okulları öder. Bu süreç 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu ile 19.06.1986 günü uygulanmaya başlanmıştır. Bu tarihten itibaren meslek lisesi öğrencilerinin sigortasını okulları yapmaya başlamıştır. Önceki yıllarda ise sigortaları işletmelere aitti ve bazı işletmeler kendilerine staja gelen öğrencileri kısa vadeli stajyerlik-çıraklık sigortası yerine uzun vadeli sigorta yapabilmekteydiler. Bu sebeple de 1986 yılından önce staj yapan çırak olanlar için işe girişler emeklilik için de başlangıç sayılabilmektedir" bilgisini hatırlattı.
DOĞUM BORÇLANMASI ÖRNEĞİ
Beko, "SGK’nın 2010/106 sayılı genelgesine göre meslek lisesi stajı veya çıraklık sigortası başlangıcından sonra doğum yapanlar isterlerse doğum borçlanması yapıp emekliliklerini 4 sene öne alabildikleri" bilgisine dikkat çeken CHP'li Beko, şu bilgileri de ekledi: "Sosyal Güvenlik Kurumu, emeklilik primi ödenmeyen staj veya çıraklık sigortası başlangıcını nasıl, doğum borçlanması sigorta prim gününden sayabiliyorsa, çıraklık ve staj süresine de borçlanma hakkı tanınmalıdır." 1987 yılında Turgut Özal hükümeti zamanında TBMM’den geçen bir yasa ile isteyenler çıraklık ve meslek lisesi staj süresini tıpkı askerlik borçlanması gibi borçlanma hakkı verilmelidir. Zira binlerce stajyer ve çırak o yılları borçlanıp emeklilik primlerini kendi ceplerinden ödeyip, emeklilik için başlangıç saydırmak için can atıyor ve bana göre de haklılar. Bu iktidar yapmazsa CHP iktidarda yapacağımız bir yasal düzenleme ile bu sorunu da biz çözeceğiz." dedi.
