5510 sayılı Kanun’un geçici 4. maddesinin 10. fıkrası uyarınca, astsubayların askeri okul öncesinde tamamladıkları sivil üniversite eğitim sürelerini borçlanarak hizmet sürelerine eklemelerine izin veriliyor. Ancak SGK, 2003 ve sonrasında göreve başlayan astsubayların borçlandıkları süreleri sigortalılık başlangıç tarihine eklerken, 2000-2002 dönemindeki astsubaylar için aynı hakkı tanımıyor. Bu durum, erken dönem astsubayların emeklilik yaşının 13-15 yıl geriye itilmesine yol açıyor.
Örneğin, 2003’te göreve başlayan bir astsubay, borçlanma yaparak sigortalılık başlangıcını 1999 öncesine çekebilirken, 2002’de başlayan bir astsubay aynı süreyi borçlansa bile emeklilik hesabında bu süre dikkate alınmıyor.
Kamu Denetçiliği Kurumu: SGK’nın uygulaması Anayasa’ya aykırı
Kamu Denetçiliği Kurumu, 2019’da yaptığı inceleme sonucunda SGK’nın uygulamasını Anayasa’nın 10. (eşitlik), 17. (yaşam hakkı) ve 60. (sosyal güvenlik hakkı) maddelerine aykırı bularak tavsiye kararı yayınladı. Kararda, borçlanılan sürelerin sigortalılık başlangıcına eklenmesi ve mağduriyetin giderilmesi talep edildi. Ancak SGK, bu karara rağmen uygulamasını değiştirmedi.
Ombudsman Şeref Malkoç imzalı kararda, "SGK’nın aynı statüdeki kişilere farklı muamele yapması, hukuk devleti ve eşitlik ilkesiyle bağdaşmıyor" ifadelerine yer verildi.
SGK’nın Politikası: 2023 Genelgesi ve Devam Eden Eşitsizlik
SGK, Ekim 2023’te yayınladığı 2023/26 sayılı genelgeyle, 2008 sonrasında memur olanların askerlik ve sivil öğrenim borçlanmalarının sigortalılık başlangıcını geri çekeceğini duyurdu. Ancak bu düzenleme, 2000-2002 dönemi astsubaylarını kapsamıyor. Astsubaylar, “Aynı kanun maddesiyle hak tanınan meslektaşlarımıza avantaj sağlanırken, bizler ikinci sınıf muamele görüyoruz” tepkisini dile getiriyor.
Mağdur astsubaylar, borçlanma hakkından yararlanamamanın yanı sıra Fiili Hizmet Zammı (FHZ) kaybına da uğruyor. 2003 sonrası astsubaylar 8 yıla kadar FHZ alırken, 2000-2002 dönemindekiler en fazla 3 yıl indirim hakkı elde edebiliyor. Bu durum, kıdemli astsubayların mesleki statülerinin altında kalan personelden daha geç emekli olmasına neden olarak, askeri hiyerarşide çatışma riskini artırıyor.
