İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi şubat ayı iş cinayetleri raporuna göre bir ayda en az 125 işçi çalışırken hayatını kaybetti.
Yüzde 74’ü ulusal ve yerel basından, yüzde 26’sı işçilerin mesai arkadaşları, aileleri, iş güvenliği uzmanları, işyeri hekimleri ve sendikalardan alınan bilgilere dayanarak hazırlanan rapora göre yaşamını yitiren işçilerden 1’i çocuk, 9’u kadın, 3’ü göçmen.
İLK İKİ AYDA 284 İŞÇİ İŞ KAZASINDAN ÖLDÜ
Öte yandan ocak ayında en az 159 ve şubat ayında en az 125 olmak üzere; Türkiye’de 2019 yılının ilk iki ayında en az 284 işçi iş kazalarında yaşamını yitirdi.
Şubat şayında yaşamını yitiren emekçilerin 108’i ücretli (işçi ve memur), 17’si kendi nam ve hesabına çalışanlardan (çiftçi ve esnaf) oluştu. Ölenlerin 9’u kadın işçi, 116’sı erkek işçi. Kadın işçi ölümleri tarım, gıda ve tekstil işkollarında gerçekleşti.
Şubat ayında yaşanan iş kazalarında inşaatta çalışan 15 yaşındaki bir çocuk çalışırken can verdi. Ölümler en çok inşaat, taşımacılık, tarım, ticaret/büro, güvenlik, madencilik, gıda, enerji ve belediye/genel işler işkollarında gerçekleşti. Bu ay tarımda ölenlerin en az yüzde 64’ü ücretlilerden oluştu. Raporda, çiftçi ölümlerinin ise bir kısmının başkasının tarlasını işleme ya da çobanlık vasıtasıyla ücretli olarak değerlendirilmesi gerektiğinin altı çizilirken net olarak bir oran verilemediği belirtildi.
ÖLENLERİN 123’Ü SENDİKASIZ
Ölüm nedenleri, en fazla, ezilme/göçük, trafik/servis kazası, yüksekten düşme ve kalp krizi olurken, raporda özellikle kalp krizlerindeki artışın uzun, yoğun ve fazla çalışmanın bir sonucu olduğu değerlendirmesi yapıldı.
Şubatta en çok iş kazası yaşanan illerse şöyle: İstanbul, Kocaeli, Antalya, Manisa, İzmir, Mersin, Ankara, Elazığ, Kütahya, Muğla, Şanlıurfa.
Ölen emekçilerin 2’si (yüzde 1,6) sendikalı işçi, 123 işçi ise (yüzde 98,4) sendikasız. Raporda sendikalı işçilerin belediye işkolunda çalıştığı belirtilirken ölen işçilerden de sendikalı olanlar bulunabileceği ancak kâğıt üzerinde olan sendikal üyeliklerinin gerçek bir örgütlülük olmaması ve birçok sendikanın ölen üyelerini sahiplenmemesi sonucu net bir bilgi verme olanağı olmadığı ifade edildi. Bu durumun özellikle kamu çalışanı/memur sendikaları açısından tespit edilemeyen bir durum olduğu belirtildi.
KADINLAR KAYITDIŞI!
8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nün yaklaşması nedeniyle raporda ayrıca kadın işçi ölümlerine dikkat çekildi. Kadın işçi ölümleri en çok kayıt dışı çalışmanın en yüksek olduğu tarım-orman işkolunda gerçekleşti. Uzun çalışma saatleri ve kayıt dışı çalışma oranlarının yüksek olduğu tekstil-deri, ticaret-büro, sağlık, turizm-konaklama işkolları da kadın iş cinayetlerinin en çok yaşandığı diğer işkolları olarak öne çıktı.
Kadın işçi ölümlerinin yarısı ise trafik ve servis kazaları sebebiyle yaşanıyor. Trafik ve servis kazalarının başta tarım olmak üzere güvencesiz işlerdeki en önemli iş kazalarının sebeplerinden biri olduğu rapora yansıdı. Bu sebeple yaşanan iş cinayetlerinde yaşamını yitirenlerin ağırlıklı kısmı kamyon, traktör ya da minibüslerle tarlalara taşınan tarım işçisi kadınlar olduğu beliritldi. Ezilme-göçük ve yüksekten düşme de kadın işçi ölümlerinin diğer başlıca nedenleri oldu.
KAYITDIŞI ÖLÜMLER
Ölen kadın işçilerin çoğu sendikasızken, en az yüzde 75’inin ise kayıtdışı çalıştırıldığı bilgisi verildi. Raporda kayıtdışı ölümlere ulaşmanın güçlüğü göz önüne alındığında hem kadın işçi ölümlerinin sayısının hem de ölümlerdeki kayıt dışı oranının çok daha yüksek olacağının altı çizildi.
