ÖZEL HABER - İLKNUR HAYLAZ
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) toplantısında, toplu ulaşım ücretlerine yüzde 35 zam yapıldı.
Zamla birlikte tam elektronik bilet ücreti 20 liradan 27'ye, öğrenci 9,76 liradan 13,18'e, indirimli 2 tarifesi ise 14,32 liradan 19,33'e çıktı. Tam mavi kart aylık ücreti 1570 liradan 2 bin 120'ye, öğrenci mavi kart aylık ücreti 282 liradan 381'e, metrobüs tam parkur ücreti 29,69 liradan 40,08'e yükseldi.
Marmaray elektronik bilet ücretleri de yüzde 35 zamla 20 liradan 27'ye, tam parkur 44,27 liradan 59,76'ya çıktı.
Taksilerde taksimetre açılış ücreti yüzde 40 zamla 30 liradan 42'ye, sarı taksi mesafe ücreti kilometre başına yüzde 40 zamla 20 liradan 28'e, sarı taksi zaman tarifesi ücreti saatlik yüzde 48,9 zamla 235 liradan 350'ye, sarı taksi indi-bindi ücreti ise yüzde 35 zamla 100 liradan 135'e yükseldi.
Okul servis ücretlerinde 0-1 kilometre arası mesafe ücreti yüzde 35 zamla 1931,40 liradan 2 bin 605'e, personel servis ücretleri ise 1004 liradan 1355'e çıkarıldı.
Minibüslerde en kısa mesafe ücreti 4 kilometreye kadar yüzde 38 zamla 18 liradan 25'e, 4-7 kilometre arası 19 liradan 26'ya, 7-11 kilometre arası 20 liradan 27'ye, 11-15 kilometre arası 21 liradan 28'e, 15-20 kilometre arası 22,5 liradan 30'a, öğrenci ücreti ise yüzde 33 zamla 12 liradan 16'ya çıktı.
Yıllara göre ulaşım zamları
2020: Yüzde 35 zamla, tam bilet 2,60 TL'den 3,50 TL'ye, öğrenci bileti 1,25 TL'den 1,75 TL'ye yükseldi. Aylık tam abonman ücreti 275 TL, aylık öğrenci abonman ücreti ise 50 lira olarak belirlendi.
2021: Yüzde 15 zamla, tam bilet 4,25 TL'ye, öğrenci bileti ise 1,95 TL'ye yükseldi. Aylık tam abonman ücreti 317 TL, aylık öğrenci abonman ücreti ise 57 TL olarak belirlendi.
2022: Yüzde 36 zamla tam bilet 5,48 TL’ye, öğrenci bileti ise 2,66 TL’ye yükseldi. Aylık tam abonman ücreti 430 TL, aylık öğrenci abonman 78 TL olarak belirlendi.
2023: Yüzde 51,52 zamla tam bilet 15 TL'ye, öğrenci bileti 7,32 TL'ye yükseldi. Aylık tam abonman ücreti 1177 TL, aylık öğrenci abonman ücreti ise 212 TL olarak belirlendi.
2024: Yüzde 22,19 ve yüzde 28,09 oranlarında zamlar yapıldı. Tam bilet 20 TL'ye, öğrenci bileti 9,76 TL'ye yükseldi. Aylık tam abonman ücreti 1570 TL, aylık öğrenci abonman ücreti ise 282 TL olarak belirlendi.
2025: Yüzde 35 zamla tam bilet 27 TL'ye, öğrenci bileti 13,17 TL’ye yükseldi. Aylık tam abonman ücreti 2118,15 TL, aylık öğrenci abonman ücreti ise 381,37 TL olarak belirlendi.
YILLARA GÖRE MOTORİNE ZAMLARI
2020: 6,55 TL
2021: 11,43 TL
2022: 22,02 TL
2023: 37,11 TL
2024: 43,33 TL
2025: 45,77 TL
Liseli öğrencilerden ulaşım zammına tepkiler
İstanbul'da toplu taşıma ücretlerine yapılan yüzde 35'lik zam, öğrencilerin ekonomik zorluklarını daha da derinleştirdi. Öğrenciler, her gün okula gitmek ve geri dönmek için harcadıkları ulaşım masraflarının artmasıyla birlikte, eğitim masraflarını karşılamakta zorlanıyor. Ulaşım zamlarının sadece günlük hayatlarını değil, geleceğe yönelik umutlarını da olumsuz etkilediğini belirten gençler, bu durumu eğitim haklarına ve sosyalleşme imkanlarına yapılan bir engel olarak değerlendiriyor. Özellikle asgari ücretle geçinmeye çalışan ailelerin çocuklarını okula göndermek için daha fazla maddi yük altına girmesi, bazı öğrencilerin okuldan uzaklaşmasına ve iş gücüne katılmasına neden oluyor. Öğrenciler, hükümetin eğitim masraflarına destek vermesi gerektiğini ve gelecekteki yaşamlarını inşa etmek için daha fazla fırsat sunulması gerektiğini ifade ediyor.
Turgut Özal Anadolu Lisesi öğrencileri: Ulaşım Zammı Öğrencileri Zorluyor
Turgut Özal Anadolu Lisesi öğrencileri, toplu taşıma fiyatlarının artması, okula ulaşım açısından her öğrenci için kolay olmadığını, bazı öğrencilerin bile sırf toplu taşıma kullanmamak için evlerine yakın niteliksiz okulları tercih ettiklerini belirttiler. Turgut Özal Anadolu Lisesi'nde de birçok öğrencinin uzakta oturduğunu, birden fazla toplu taşıma kullandıklarını, ifade ederken, “Kimi aileler asgari ücretle hem kira ödemek hem de çocuklarının eğitimini karşılamak zorunda kalıyor. Çocuklarını servise veremeyecekleri gibi otobüs ücretleri de arttı. Eğitim masraflarının üstüne bir de bu eklendi. Bazı öğrenciler hem çalışıp hem okuyorlar. Ailelerine biraz olsun yardım ve destekte bulunabilmek için. Ama bazı çocukların buna şansı olmuyor ve ailelere belki de kendilerine fazla masraf çıkarmaması için zaten okusalar da bir yere gelemeyeceği için onları okuldan alıp zorla çalıştırıyorlar ya da bazı öğrenciler kendileri hayallerine ulaşamayacaklarını düşünüp erkenden çalışma hayatına girişmek, okulu bırakmak ve fabrika, inşaat, atölye gibi yerlere gitmeyi tercih ediyorlar” diyerek Mesem’e ilginin bu nedenlerden dolayı arttığını belirttiler. Ekonomik sebeplerden dolayı okulu bırakan çocukların sayısının arttığını söyleyen Turgut Özal Anadolu Lisesi öğrencileri, “Çocuk işçi oranının artması son günlerde gözle görülüyor. Okullarda öğrenci kalmıyor. Biz okumak istiyoruz, öğrenciler için eğitimle ilgili olan bütün sorunlar devlet tarafından karşılanmalı. Çünkü biz okullara yarın bir gün ülkemize hizmet etmek için gidiyoruz” diyerek iktidarın kendilerini potansiyel bir çocuk işçi olarak gördüklerini ve eğitim gibi masrafların devlet tarafından karşılanmalarını talep ettiler.
Tuzla Borsa İstanbul Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencileri: Eğitime Destek, Geleceğimize Yatırım Olmalı
Tuzla Borsa İstanbul Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencileri ise birçok öğrencinin kullandığı öğrenci İstanbul kartlarına gelen zamlardan sonra öğrencilerin ekonomiye olan öfkesinin daha çok arttığını, bu yaşta ekonomiyi dert ettiklerini söylerken, “Öğrenci olarak bir otobüsün kenarına sıkışa sıkışa gidiyoruz okulumuza veya duraklarda hiç durmuyorlar bile. Çoğu zaman okula geç kalıp veya duraklarda durmadıkları için istemediğimiz duraklarda iniyoruz, sanki toplu taşıtlar mükemmelmiş ve parası azmış gibi davranıp zam yapıyorlar. Açıkçası biz bu ülkenin ekonomisinden sonra geleceğimizi sorgulamaya başladık. Biz daha çocuğuz ama ekonomik sorunlardan dolayı çocukluğumuzu, gençliğimi yaşayamaz olduk” diyerek bu zamların öğrencilerin ve ailelerin hayatını olumsuz etkilediğini söylerken, zamların asıl nedeninin öğrencileri açık öğretime yönlendirerek ucuz iş gücünü arttırmak olduğunu belirterek, “Devlet eğitime destek olmalı. Hatta tamamını karşılamalı. Çünkü biz geleceğin işçisi değil, kendi mesleğimizin sahibi olmak istiyoruz!” diye ifade ettiler.
Kartal Şehit Burak Cantürk Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencileri: Seçim Vaadi Unutuldu, Ekonomik Zorluklar Artıyor
Kartal Şehit Burak Cantürk Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencileri ise ulaşıma gelen zamların kendilerini olumsuz etkilediklerini, okula ve staja giderken ulaşıma fazlasıyla masraf yaptıklarını, “Öğrenciler hiç düşünülmüyor. Her aileye finansal zorluk çıkartmak zorunda kalıyoruz istemsizce. Her gün defalarca kez kullandığımız toplu taşımaya gelen zamları anlamsız buluyoruz. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu seçim zamanın da ulaşımı arttırmayacağını ve daha da ucuz olacağının vaatlerini vermişti. Ama bugün gelinen noktayı görüyoruz” diyerek insanların zor duruma düştüğünü belirttiler.
Ulaşım Zammı Gençlerin Geleceğini Zorluyor: Eğitim ve Sosyalleşme Hayali Sönüyor
Lisede okuyan Süleyman ve ortaokul öğrencisi olan Şerife ise ulaşım zammını çok fazla bulduklarını asgari ücrete oranla bu zammın mantıksız olduğunu ifade ederken “İnsanlar gelen zamlara karşı nasıl direnecek? Öğrenciler yani biz, okula giderken ve dönerken her gün bu kadar para mı harcayacağız? Zaten asgari ücret ne kadar ki, biz böyle geçimimizi sağlamaya çalışalım? İnsanı hayattan soğutmaya çalışıyorlar. Sonra da diyorlar ki ‘gençler bizim geleceğimiz, onlar okullarına rahat gitsinler’ ama bizim bu şartlar altında okuma hevesimiz bile kalmıyor. İnsanlar hiç dışarı çıkıp gezemeyecek mi? Hep evde kapalı mı duracaklar? Zaten bu şartlar altında da böyle gözüküyor” diyerek okumanın artık daha da zorlaştığını, gençlerin bu ekonomik nedenlerden dolayı okulu bırakmak zorunda kaldıklarını, sosyalleşemediklerini ve sosyalleşmek için sadece kuzenlerinin evine giderken artık ulaşım zammı nedeniyle bunun da zor olduğunu öfkeleri ile dile getirdiler.
