Zekat, İslam’ın beş temel ibadetinden biri olup, maddi gücü yerinde olan bireylerin, ihtiyaç sahiplerine yardımda bulunmasını sağlayan bir yükümlülüktür. Ancak birçok kişi, zekatın ne zaman verilmesi gerektiği konusunda zaman zaman kafa karışıklığı yaşar. Diyanet İşleri Başkanlığı, zekatın verilme zamanı hakkında önemli bir açıklama yaptı ve zekatın belirli bir zamanı olup olmadığına dair merak edilen soruyu yanıtladı.
Zekat Nedir? Zekatın Şartları Nelerdir?
Zekat, belirli bir zenginlik ölçüsüne sahip olan kişilerin, mallarının belli bir kısmını ihtiyaç sahiplerine vermesi gerektiği bir dini ibadettir. Zekat, yalnızca zenginlik ölçüsüne (nisap) ulaşan ve üzerinden bir yıl geçen mallar üzerinden verilir.
Nisap, zekat vermekle yükümlü olunabilmesi için gereken zenginlik ölçüsüdür. Zekat, malın üzerinde bir yıl geçtikten sonra verilmelidir. İslam’da, zekat vermekle yükümlü olan kişi, borçlarından ve temel ihtiyaçlarından fazla mala sahip olmalıdır.
Zekatın farz olması için başka bazı şartlar da bulunmaktadır. Bunlar arasında malın nâmî (üreyici/artıcı) olması ve üzerinden bir yıl geçmesi yer almaktadır.
Zekat Verme Zamanı: Diyanet'ten Açıklama
Zekat, senenin herhangi bir zamanında verilebilir. Diyanet İşleri Başkanlığı, zekatın belirli bir zamanı olmadığını açıkladı ve herhangi bir dönemde verilmesinin caiz olduğunu vurguladı. Zekat vermekle yükümlü olan kişi, malının üzerinden bir yıl geçtikten sonra, en kısa zamanda zekatını vermelidir.
Farz olduğu andan itibaren zekat verilmesi gerektiğine dikkat çekildi. Yani, zekat vermek için özel bir ay veya dönem beklemeye gerek yoktur. Bu durum, hac veya oruç ibadetleri gibi sadece belli bir dönemde yerine getirilen ibadetlerden farklıdır. Zekat, bir borç olarak kabul edilir ve borç, en kısa sürede ödenmelidir.
Zekatın hesaplanmasında, kamerî ay hesabı uygulanır. Yani, zekatın verileceği tarihten önceki bir yıl boyunca elde edilen malın miktarı belirlenerek, zekat hesaplanır. Bu hesaplama, Hicri takvime göre yapılır ve kamerî yıl dikkate alınır. Dolayısıyla, Ramazan gibi özel bir dönemde zekat vermek istesek bile, asıl önemli olan nokta, nisap miktarındaki malın üzerinden bir yılın geçmiş olmasıdır.
Zekat Kimlere Verilir?
Zekat, İslam’da belirli kişilere verilmesi gereken bir yardım olarak tanımlanır. Kur’an-ı Kerim’de, zekatın kimlere verileceği ayrıntılı bir şekilde belirtilmiştir. İhtiyaç sahipleri, miskinler, yolda kalanlar ve borçlu olan kişiler, zekatın verileceği başlıca sınıflardır. Ayrıca zekat, İslam’ın diğer şartlarına uygun olarak, belirli kişilere verilmek üzere, her yıl düzenli olarak yapılmalıdır.
Diyanet İşleri Başkanlığı, zekat vermekle yükümlü olanların en kısa zamanda bu sorumluluğu yerine getirmelerini önemle tavsiye ediyor. Zekat, sadece bir dini yükümlülük değil, aynı zamanda sosyal adaletin sağlanmasına ve toplumda eşitliğin güçlendirilmesine katkı sağlayan bir ibadettir.
