Kamuda çalışan 750 bini aşkın işçiyi ilgilendiren çerçeve protokol anlaşması için Türk-İş’in kurduğu Kamu Kesimi Toplu İş Sözleşmeleri Koordinasyon Kurulu'nun ardından alınan kararlardan memnun olmayan işçiler birçok konuda mağduriyet yaşadıklarını belirterek sendika başkanları ve yetkililerden tam çözüm talep ediyor.
Kamu işçileri ek zam talep ediyor!
Maddi sıkıntılar yaşadıklarını belirten 750 bini aşkın işçi aileleriyle birlikte zor günler geçirdiklerini belirtirken sendika başkanlarının ve yetkili kişilerin bir adım atmamasına tepki gösteriyor. Göz göre göre geçim sıkıntısı çeken işçiler daha fazla geri plana atılmadan ek zam taleplerinin karşılanmasını bekliyor.
Son yıllardaki ekonomik sıkıntılarla beraber, çalışan tüm kamu işçilerinin alım gücü düşmüştür. Türk İş’in Hak-İş ile beraber Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile yapmış olduğu 2023-2025 kamu çerçeve protokolünde, alınan zam oranın belirli bir çoğunluğu memnun etmiş gibi gözükse de kamu işçileri mevcut ekonomik şartlarda maaşlarıyla geçinmenin zorlaştığını belirterek ek zam yapılmasını talep ediyor.
Kamu işçileri, mart ayında aldıkları zammın 5 ay içerisinde ürünlere ve hizmetlere yapılan zamlar karşısında daha çalışanın eline geçmeden eriyip gitmesi, değerinin çok üstünde olan ev kiraları, marketlerde her gün değişen fiyat etiketleri son 3 ayda 2 katına çıkan akaryakıt fiyatları sebebiyle, hayatlarının her alanında zorunlu olarak ihtiyaç duydukları ürün ve hizmetlere ulaşmanın gün geçtikçe zorlaştığını belirtmektedir.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, imzalanan protokolle kamu işçilerinin taban ücretleri, ücret zamları, sosyal yardımları, maktu ödemeleri, diğer özlük ve yan haklarının belirlendiğine işaret ederek sözlerini şöyle sürdürdü: "Bu toplu iş sözleşmesi çerçevesiyle refah payı dâhil, ücretlerde yüzde 45 zam yapıyoruz. Böylece, en düşük kamu işçisi ücretini de 15 bin liraya çıkarıyoruz. Başkaca iş primi ödemesi bulunmayan işçilerimize yüzde 4 ile yüzde 6 arasında prim ödemesi uygulamasını da bu sözleşmeyle getiriyoruz. Ayrıca, gazi, terör mağduru ve şehit yakını işçilerimizin çıplak ücretlerine yüzde 10'luk ilave yapıyoruz. Fazla çalışma ücretlerinde ise yüzde 70'lik artışa gidiyoruz. Gece çalışanların ücretlerinin de yüzde 8 zamlı ödenmesini öngörüyoruz. Giyim ve yemek yardımlarının rakamlarını güncelleyerek, ücret zammı oranında artırıyoruz. Ek ödeme, sosyal yardım ödemesi, hizmet zammı, tediye dışı ikramiye gün sayısı gibi başlıklarda da artışlar yapıyoruz. Toplu sözleşmenin işçilerimize ve kurumlarımıza hayırlı olmasını diliyorum." açıklamasında bulunmuştu.
Ancak aradan geçen 5 aylık sürede kamu işçileri mevcut ekonomik düzende geçim sıkıntısı yaşamaya başladı.
Asgari ücrete %54 oranında zam yapıldığını belirten işçiler, mevcut çalışma şartlarında aldıkları ücretin yetersiz olduğunu ve ücretlerdeki bu adaletsizliğin giderilmesi gerektiğini ifade ederek maaşlarına ek zam talebinde bulunuyorlar.
Görüşmelerde kamu işçilerini temsil eden TÜRK-İŞ ve HAK-İŞ heyetleri ile işvereni temsil eden Türk Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası (TÜHİS) yetkilileri arasındaki pazarlık kamu işçilerini memnun etmedi.
Mevcut ekonomik şartlarda geçinmekte zorlanan kamu işçileri ek zam taleplerinin yanı sıra tayin hakkı da talep ediyor. Sosyal medya hesaplarından sendika başkanlarına ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan'a seslenen işçiler talepleri doğrultusunda kamu işçilerinin de memnun olacağı bir çalışma yürütülmesini istiyor.
750 bin kamu işçisi yeni zamlar dahil 30 yıllık işçi bile 23 bin lira maaş almakta. Mevcut enflasyon ortamında maaşların yetmediğini, vergi dilimleri nedeniyle sıkıntı yaşadıklarını belirten 750 bin kamu işçisi ek zam bekliyor.
TÜRK-İŞ'ten asgari ücret açıklaması!
TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay, önümüzdeki günlerde asgari ücretle ilgili görüşmelerin başlayacağını anımsatarak, şunları söyledi:
"Kasımın 20'sinden sonra komisyonu kurarız. Bu masada asgari ücretli otursun, biz oturmayalım. Asgari ücreti 20 senedir anlatıyorum. Sendikalarda asgari ücretli işçi yok. Sendikanın olduğu yerde aile yardımı, ikramiye, servis, yemek olur. 8 milyon işçi, sanki bizim üyemiz, ailemizin parçası gibi gayret sarf ediyoruz.
Allah nasip ederse kasımın 20'sinden sonra yeni asgari ücret komisyonu kuracağız. Belki Türkiye'de şimdiye kadar hiç kurmadığımız şekilde komisyon kuracağız. 2 kadın, 2 erkek olacak komisyonda. Yani ne olması gerekiyorsa orada oturanlar karar verecekler. Sendikacılar da onlara uyacaklar."
HAK-İŞ'ten kritik asgari ücret önerisi!
Asgari Ücret Tespit Komisyonunun yapısının kapsayıcı ve katılımcı olmadığını belirten HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan, Türkiye'yi temsil etmekten uzak bu modeli asla kabul etmediklerini anlattı.
Arslan, "Asgari Ücret Tespit Komisyonunun yapısıyla ilgili baştan sona daha katılımcı, kapsayıcı ve çalışanları geniş bir şekilde temsil edecek bir modeli inşa etmemiz gerekiyor. Hem bizler için hem bütün emekçiler için hem de bu komisyona katılan konfederasyonumuzun elini güçlendirmek için buna ihtiyaç var." ifadelerini kullandı.
Asgari ücretin, enflasyonun üzerinde arttırılmasının asgari ücretle çalışanlar için çok büyük bir imkan olduğunu ve bunu desteklediklerini aktaran Arslan, "Ancak toplu sözleşme düzeninde asgari ücretin çok az üstünde ücret alan çalışanlarımızın ücretleri asgari ücretle hemen hemen aynı noktaya gelmiş oluyor. Bu aslında Türkiye toplu sözleşme düzenini yok edecek bir tehlikeyle bizi karşı karşıya bırakıyor.
Çalışanların yıllarca sendikalara üye olarak toplu sözleşmelerde elde ettiklerinin bir çırpıda asgari ücret düzeyine düşmüş olması sendikal örgütlülüğün önünde en ciddi engellerden bir tanesidir. Dolayısıyla hem kamuda hem de özel sektörde asgari ücret arttığı zaman, asgari ücretle paralel olarak toplu sözleşme sistemindeki işçilerin haklarının da en az asgari ücret düzeyinde arttırılacağı bir modele ihtiyacımız var." değerlendirmesini yaptı.
Türkiye'de ortalama ücret olan asgari ücretin, aslında istisnai bir ücret olması gerektiğine vurgu yapan Arslan, "Asgari ücretin yüksek enflasyonda daha fazla arttırılmasını talep ediyoruz. Gerçekten toplumun o kesiminin her şekilde desteklenmesini istiyoruz." dedi.
Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay ve Hak- İş Genel Başkanı Mahmut Arslan'ın asgari ücret hakkında bu değerlendirmelerde bulunması uzun zamandır ek zam bekleyen kamu işçilerinin tepkisini çekti. 750 bini aşkın kamu işçisi yeni asgari ücret öncesinde kendilerine ek zam yapılmasını istiyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay ve Hak- İş Genel Başkanı Mahmut Arslan'a seslenen işçiler enflasyonla birlikte mevcut maaşlarıyla geçim sıkıntısı yaşadıklarını, Kamu Çerçeve Protokolü'nde alınan kararlardan memnun olmadıklarını belirterek kamu işçilerine ek zam yapılması gerektiğini ifade ediyorlar.
Uzun süredir birçok mağduriyet yaşayan kamu işçileri Meclis'te görüşmelerin başlamasının ardından TBMM'den şu konularda düzenleme talep ediyor:
- 696 KHK Hükümleri ve maddeleri iptal edilip 375 Sayılı Kanun 23., 24.Maddelerinin kaldırılması
- Tayin hakkı
- Meslek kodlarının Değiştirilmesi, 696 KHK işçilerinin ihalesi ile fiilen yaptığı işlerin birbiriyle uyumlu hale getirilmesi. Meslek kodu sorunu yüzünden görevden el çektirilen işçilerin eski işlerine iadesi
- Görev Tanımları
- Ünvan Değişikliği Sınavı
- Diploma ve kıdem farkı verilmesi
- 40 saat çalışma, eşit çalışma hakkı
- Belediye işçilerinin norm kadroya geçirilmesi
- 696 KHK ve İŞKUR ayrımının kaldırılması
- Özel güvenlik kartlarını Kurum tarafından karşılanması herhangi bir sebeple kart yenilenmesi olmayan işçilerin meslek kodlarının değiştirilmesi
- Zorunlu Emekli Mağdurlarının İşlerine iade edilmesi
- Üniversiteli işçilerin isteklerine göre memur kadrosuna geçirilmesi
- Vergi dilimlerinin sabitlenmesi
- Hangi sendikaya üye ise o sendikaya aidat kesilmesi
Uzun süredir birçok mağduriyet yaşayan 696 Sayılı KHK ile kamuda hizmet alımları ile çalışırken sürekli işçi kadrolarına atanan işçiler Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a seslenerek taleplerini şu şekilde ifade ediyorlar:
Sayın Cumhurbaşkanımız Bizler 696 Sayılı KHK ile Kamuda hizmet alımları ile çalışırken Hükümetimizin çalışmaları ile Sürekli İşçi kadrolarına atandık. Yapılan bu çalışma ile binlerce işçinin yüzü güldü, ancak zaman içerisinde farklılıklar oluşmaya başladı ve sosyal devlet anlayışı ile Türkiye Cumhuriyeti Anayasanın 10. Maddesi olan eşitlik ilkesine aykırı durumlar oluştu. Tabi ki yapılan çalışmalar aksayan sorunların düzeltilmesi amacı taşıdığı inkar edilemez fakat aşağıda belirlemeye çalıştığımız bazı sorunlarımızın çözüme kavuşmasını talep ediyoruz.
1-Tayin Hakkı Mağduriyeti; 24 Aralık 2017 tarihinde yayımlanan 696 sayılı KHK ile sürekli işçi kadrosuna geçen işçilerimizin, zaman içerisinde kamu kurum ve kuruluşlarına İŞKUR üzerinden yerleştirilen aynı kadro ve unvan ile çalıştığımız arkadaşlarımızın; toplu sözleşme hükümleri, mali haklar ve kanun (5510 sayılı kanun), aynı disiplin cezalarına tabi olmamıza rağmen, işkur ile yerleştirilenlerin mazeret tayinleri olmasına rağmen 696 khk ile sürekli işçi kadrosunda bulunanların bu hakkı bulunmamakta olup ilgili maddenin düzeltilmesi,
2-Meslek Kodu Mağduriyeti ; 696 sayılı khk ile sürekli işçi kadrosuna geçirilen işçilerin ihale de belirtilen meslek kodun da çalıştırılması zorunluluğu getirilmiş ancak bizler yıllarca başka birimlerde görev yapmamıza rağmen bizleri ihale kapsamındaki görevlere getirmeye zorlanmışlardır. Bu nedenle birçok arkadaşımız istifa etmek zorunda kaldı istifa edemeyenlerde psikolojik bunalıma girerek ailevi sıkıntılar yaşamaktadır. 5510 sayılı kanunun 102. Maddesin de, ‘Personel çalıştığı birim üzerindeki meslek kodu ile prim ödemeleri yatırılır, yatırılmaması halinde idari para cezası uygulanır’ denilmektedir. Anayasanın ve İş kanunun ilgili maddeleri gereğince 696 sayılı khk da geçen madde metninin düzeltilmesi, ayrıca Toplu sözleşmenin 29. Maddesin de ‘Hizmetin zorunlu kıldığı hallerde işveren tarafından vasıflı bir kadroda görev verilenlere bu görevleri devam ettiği sürece yaptıkların işin karşılığı haklar verilir.’ denilmektedir. Talebimiz; tüm kamu kurum ve kuruluşlarda, üniversite ve belediyelerdeki 696 khk’lı işçilerin yıllarca bilfiil yapmış olduğu işin meslek kodunun verilmesidir.
3- 696 KHK'nın ilgili maddesine istinaden "Zorla Emekli Edilen" personellerden belirli yaş kriterine uygun olanların işe iade edilmesi
4-Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı 17. İşkolu Sürekli İşçi Mağduriyetleri ; Bakanlığımız bünyesinde çalışan sürekli işçilerin Ek Protokol düzenlenerek yapılan toplu iş sözleşme ödemelerinin başlangıç tarihinin 1 Ocak 2023 olarak düzenlenmesi,
5- 696 sayılı KHK nın 127. Maddesi ile 375 khk ya eklenen geçici 23. Maddesinin tekrar incelenerek değiştirilmesi, 696 khk kapsamındaki işçilerin khk’dan çıkarılıp tam kadroya (4/d sürekli işçi) geçirilmesi,
6- Kamu kurum ve kuruluşlar içerisinde görev yapan personellerin bir kısmı haftalık 40 saat, bir kısmı haftalık 45 saat çalışması gerekmekte olup bu farklı yaklaşımların düzeltilerek çalışanlar arasında ki farklı uygulamaların kaldırılması,
7-İşçi Maaş Dönemi: Mevcut kanun gereği 15-14 dönemi uygulanan maaşlarda yaşanan sıkıntılar nedeniyle 1-30 dönemine geçilmesi,
8- Toplu İş Sözleşmeleri: Bilindiği üzere maaşlarımız ve diğer sosyal haklarımızın ödenmesi yapılacak olan toplu iş sözleşmesinin imzalanması ile hayata geçirilmektedir. Toplu iş sözleşmeleri memur çalışma arkadaşlarımızda zamanında yapılırken kamu işçisinde ayları hatta yılları alabilmektedir. Ülkemizde yaşanan enflasyon nedeniyle gecikmede göz önüne alınırsa alacağımız geriye dönüklerin hiç bir anlamı kalmamış olacaktır. Bu konudaki tek talebimiz toplu iş sözleşmelerinin zamanında yapılmasıdır.
Personeller arasında sınıf ayrımcılığının hissedilmesi, iş barışının bozulmasına neden olmaktadır.
