Staj ve çıraklık dönemleri, gençlerin mesleki deneyim kazanmaları ve iş hayatına atılmaları için önemli bir adım. Ancak bu süreçlerde sigorta eksiklikleri ve ihmalleri söz konusu olmakta. Birçok stajyer ve çırak, yeterli sosyal güvenceye sahip olmadığı için ciddi mağduriyetlerle karşı karşıya kalmaktadır.
Staj ve çıraklık mağdurları sigortalarının emeklilikte bağlayıcı sayılmaması nedeniyle emekli olamıyor. Bu vatandaşlar, erken yaşta başladıkları meslek hayatlarının karşılığını alabilmek ve adil bir emeklilik süreci geçirebilmek adına EYT düzenlemesinin gözden geçirilmesini talep ediyor. Mağdurlar, yaşadıkları mağduriyetin giderilmesi ve adil bir emeklilik sisteminin oluşturulması için yetkililere çağrıda bulunmaya devam ediyor.
Son olarak Ankara'da biraraya gelip seslerini duyuran mağdurlar için Ankara Milletvekili Yüksel Arslan, TBMM'ye yazılı soru önergesi sunmuştu.
Önergede; ''Aşağıdaki sorularımın Anayasa'nın 98. ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü'nün 96. Maddeleri uyarınca Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Vedat IŞIKHAN tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.
3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanun'u kapsamında stajyer ve çırak olarak çalıştırılan vatandaşlarımız, emeklerinin hiçe sayılması gibi çok önemli bir mağduriyet yaşamaktadırlar.
Şöyle ki; 8 Eylül 1999'dan önceki staj ve çıraklık başlangıçlarında; kişilere sigorta kartı verilmiş olup, mevcutta bulunan sigorta numaralarına ve çalışma şartlarının tamamının uygulanmasına rağmen stajları, iş başlangıcı olarak kabul edilmemektedir.
Küçük yaşta çalışma hayatına giren ve ülke ekonomisine katkıda bulunan vasıflı çırak ve stajyerlerimiz, sigortaları "kısa vadeli sigorta kolu" denilen türde yatırıldıkları için fiili hizmetlerinin karşılığını, “uzun vadeli sigorta kolu” çalışma gerektiren emeklilik hesaplaması sırasında alamadığından, emekliliğe hak kazanamamaktadır.
Ancak SGK'nın 2010/106 sayılı genelgesine göre meslek lisesi stajı veya çıraklık okulu sigortası başlangıcından sonra doğum yapanlar bu tarihlerini; sigorta başlangıcı yaptırabilmektedir. Keza yine yurt dışında staj/çıraklık yapan kişiler de Türkiye'de bu tarihleri sigorta başlangıcı yaptırabilmektedir. Sosyal Güvenlik Kurumu, emeklilik primi ödenmeyen staj ve çıraklık sigortası başlangıcını nasıl, doğum yapan kişilere ve yurt dışı vatandaşları için sigorta başlangıcı sayabiliyorsa, diğer vatandaşlarımıza da çıraklık ve staj tarihlerini sigorta başlangıç hakkı tanımalıdır.
Bu kapsamda;
1. 3308 Sayılı Kanun kapsamında 8 Eylül 1999 tarihinden önce işletmelerde stajyer ve çırak olarak fiilen çalışan ve işe girişleri emeklilik hesabından sayılmayan kaç kişi vardır?
2. Çıraklık ve staj dönemlerinde sigortaları başlatılmasına rağmen söz konusu vatandaşlar neden mağdur edilmiştir?
3. Staj ve çıraklıkta geçen sürelerin aynen askerlikte olduğu gibi borçlanma hakkının verilmesine yönelik bir çalışma var mıdır?
4. Staj ve Çıraklık döneminde yapılan sigortanın ilk işe başlama tarihi olarak esas alınması talebiyle ilgili olarak bir yasal çalışmanız bulunmakta mıdır? Yasal çalışmanız bulunmuyor ise söz konusu mağduriyetin giderilmesine yönelik başkaca çalışmalarınız var mıdır?'' ifadeleri yer aldı.
Henüz konuyla ilgili somut bir adım atılmadı ancak mağdurlar seslerini duyurmaya devam ediyor.