Korku ve endişe, insana özgü temel duygulardır. Doğru miktarda yaşandığında, bizi harekete geçirir ve yaşamımız üzerinde kontrol sahibi olmamızı sağlar. Ancak, aşırı kaygı, işlevselliğimizi bozabilir. Eğer bir neden yokken sürekli korku ve endişe içindeyseniz, bu durum zamanla ruhsal ve fiziksel sağlığınızı tehdit edebilir.
Anksiyetenin Nedenleri Nelerdir?
Anksiyetenin birden fazla nedeni olabilir. İşte en yaygın sebepler:
- Yoğun stres ve yaşamın getirdiği baskılar,
- Özel ve iş yaşamındaki problemler,
- Maddi ve manevi beklentiler,
- Genetik yatkınlık,
- Mükemmeliyetçilik,
- Akran zorbalığı,
- Travmalar,
- Olumsuz düşünce kalıpları.
Ayrıca, anksiyetenin farklı türleri de bulunmaktadır: panik bozukluk, agorafobi, sosyal anksiyete gibi. Semptomlar benzer olabilir fakat her bireyin deneyimi farklıdır.
Anksiyete Yönetilebilir Mi?
Anksiyete tamamen yok edilebilen bir rahatsızlık değildir, ancak yönetilebilir. Anksiyeteyle başa çıkabilmek için şu adımları takip edebilirsiniz:
- Anksiyetenizi fark edin,
- Onu kabullenin,
- Destek alın,
- Onunla başa çıkmayı öğrenin.
Kısacası, anksiyete dilinizi anlamak ve onunla uyum içinde yaşamak, bu duyguyla başa çıkmanın anahtarıdır.
Anksiyetenin Belirtileri Nelerdir?
Anksiyete, çeşitli belirtilerle kendini gösterebilir. Bunlar arasında:
- Kalp çarpıntısı,
- Nefes darlığı,
- Titreme ve ani üşüme,
- Mide bulantısı, sindirim sorunları,
- Baş ağrısı ve baş dönmesi,
- Tekrarlayan düşünceler,
- Kaçınma veya tepkisizlik,
- Yoğun duygusal tepkiler,
- Gerçeklikten kopma, felaket senaryoları ve
- Hissizlik yer alabilir.
Bu belirtilerin bir arada yaşandığı anksiyete atakları sırasında, kişinin kaygısı daha da artabilir. İşte bu gibi durumlar için bir “anksiyete kiti” hazırlamak hayat kurtarıcı olabilir.
Anksiyete Kitleri: Sakinleşme Araçları
Atak sırasında rahatlamanızı sağlayacak bazı yöntemler şunlardır:
- Nefes egzersizleri uygulamak,
- Esneme hareketleri yapmak,
- Beş duyuyu aktive edecek pratikler (dokunma, görme, duyma, koklama, tat alma).
Bu yöntemler kişiden kişiye değişebilir, dolayısıyla size en uygun olanı bulmaya çalışın.
Zorlu Kısımdan Sonra Yapılabilecekler
Anksiyeteyle başa çıkmanın tek yolu, zamanla onu kabullenmek ve yüzleşmektir. İşte atılacak bazı adımlar:
- Kaygılarınızla yüzleşin, zamanla duyarsızlaşabilirsiniz.
- Rahatlatıcı pratikleri günlük rutininize dahil edin.
- Bir anksiyete günlüğü tutun: “Neden endişelendim?”, “Bu endişenin altında ne yatıyor?”, “Hangi yöntemler bana iyi geldi?” gibi sorulara yanıt arayın.
- Profesyonel destek alın.
Unutmayın, anksiyete hayatınızı ele geçiremez. Onunla uyum içinde yaşamanın yolunu öğrendiğinizde, kontrol tamamen sizde olacak.
