Birçok alanda kalıplaşmış ve kesinliği sorgulanmadan kabul gören bazı bilgiler bulunmaktadır. Her alanda olabilecek bu tarz şehir efsanesi bilgilere sağlık alanında da rastanılmaktadır.
Sağlık, bireylerin yaşam kalitesini doğrudan etkilediği için, yanlış bilgiler yayılmaya başladığında potansiyel olarak ciddi sonuçlara sebebiyet verebilir. Kişinin sağlığını etkileyebilecek bu gibi durumlarda kişiler çok daha dikkatli olmalı ve her bir bilginin doğruluğunu sınamalıdır.
Bu kapsamda, özellikle popüler kültür veya sosyal medyada hızla yayılan bilgilerin gerçeği yansıtıp yansıtmadığı kontrol edilmelidir.
İşte, doğru bildiğinizi sandığınız ama aslında yanlış olan o şaşırtıcı bilgiler...
GÜNDE 2 LİTRE SU İÇİLMELİ
Konuya ilişkin Uludağ Üniversitesi (UÜ) Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Kayıhan Pala tarafından yapılan açıklamada, "Kişinin az su tüketmesi sağlığı için zararlıdır fakat gereğinden fazla su tüketmesi de zararlı olabilir. Bu konuda Türk Nefroloji Derneğinin bilimsel açıklamaları var. Herkesin vücudunun özellikleri, günlük enerji tüketimi ile yaşı ve cinsiyetine göre su içmesi daha uygundur. Gün içinde çok terleyen birinin 3 litre su içmesi gerekirken, fazla aktivitede bulunmayan birisine 2 litre yeterli olabilir." ifadelerine yer verilmiştir.
HAPŞIRINCA KALBİMİZ DURUR MU?
Pala, toplum arasında kabul gören 'hapşırınca kalbimiz durmaktadır' mitine ilişkin de konuşarak şu açıklamalarda bulundu:
"Halkın büyük bölümünün doğru sandığı bir tıbbi mit de hapşırınca kalbin anlık durduğu önermesidir. Bu da tamamen yanlış. Hapşırınca hiçbir vücut organı ya da sistemi kesinlikle durmaz."
TERLİYKEN SOĞUK SU İÇİLEBİLİR Mİ?
"Soğukta fazla bulunma hasta olursun" ya da "Terliyken çok soğuk su tüketme hastalanırsın" gibi inanışlara da değinen Pala, "Bu düşünceler tamamen yanlış. Öncelikle hava sıcaklığı ya da soğukluğu doğrudan hastalık nedeni değildir. Hastalığa yol açan ana etmen mikroskobik organizmalardır ancak hava ve ortam sıcaklığı kişinin hastalığa yakalanmasını kolaylaştırabilir. Örneğin soğuk havalarda direnci düşen bireylerde hastalık etmenleri, daha kolay hastalık yapar. İnsanlar ortamda var olan etmenlerin etkisi nedeniyle hastalanırlar, yoksa 'Soğuk su içtin, hastalanırsın' yaklaşımı doğru değil." dedi.
MEYVENİN TÜM VİTAMİNİ KABUĞUNDADIR
Pala, meyvelerin kabuklarını soyanların sıklıkla duyduğu "tüm vitaminleri şu an gitti" söylemine ilişkin, ''Bir meyvenin tüm vitamininin kabuğunda bulunduğu anlayışı da hiç doğru değil. Bazı meyvelerin kabuğunda ağırlıklı vitamin olabilir bazılarının ise içeriğinde." açıklamasında bulundu.
MADEN SULARI BÖBREK TAŞINA YOL AÇAR
Başka bir şehir efsanesi de, maden suyu içildiğinde böbrek taşı oluşumuna yol açacağına inanılmasıdır.
Maden suları ve doğal kaynak suları, mineral açısından zengindir. Ancak, maden sularının böbrek taşlarına neden olduğu konusunda herhangi bir bilimsel kanıt bulunmamaktadır. Ayrıca, kahverengi gazlı içecekler böbrek taşı riskini artırmaktadır.
YUMURTALAR ÇOK FAZLA KOLESTEROLE SAHİP MİDİR?
Bu bilgi de diğer bilgiler gibi toplum arasında sorgulanmadan inanılan hurafelerden biridir.
1 yumurtada 200 mg kolesterol bulunmaktadır. Bu sebeple, her gün 1 adet yumurta tüketmenizde sakınca yoktur.
SADECE ET VE SÜT ÜRÜNLERİNDE PROTEİN BULUNUR
Her ne kadar toplum arasında et ve süt ürünleri protein açısından ön plana çıksa da bitkisel kaynaklı proteinler de oldukça önemlidir.
Lif ve diğer önemli besin maddelerini barındıran baklagiller, fındık, tohumlar ve tam tahıllar, yeterli miktarda protein alımını destekleyici özellikler taşır.
DETOKS DİYETLERİ SANILDIĞI KADAR SAĞLIKLI MI?
Özellikle son yıllarda birçok kişi tarafından tercik edilen detoks diyetleri sanıldığı kadar masum olmayabilir.
Vücut, karaciğer ve böbrekler aracılığıyla toksinleri doğal olarak temizleyebilmektedir. Detoks diyetleri ise genellikle kısa vadeli çözümler sunar ve bazıları sağlık açısından da risk taşır. Bu sebeple, bu tür diyetlere başlamadan önce bir sağlık uzmanına veya beslenme uzmanına danışmak çok önemlidir.
YAĞ TÜKETMEK TAMAMEN ZARARLI MIDIR?
Yağlar, vücudun enerji ihtiyacının karşılanması ve sağlıklı bir şekilde çalışması için gereklidir.
Ancak, doymuş ve trans yağlardan kaçınıp, tekli doymamış ve çoklu doymamış yağların tercih edilmesi önemlidir. Bu kapsamda, zeytinyağı, avokado ve fındık gibi besinlerden elde edilen bu sağlıklı yağları tüketebilirsiniz.
İĞNE HAPTAN DAHA ETKİLİDİR
Bu hurafe de yanlıştır. İğne ve hap tesirlik açısından değerlendirildiğinde, duruma göre değişkenlik gösterdiği görülmektedir.