İklim değişikliği ve küresel ısınmanın, dünya üzerindeki tüm ekosistemleri tehdit ettiği günümüzde, topraklar da bu olumsuz etkilerden büyük ölçüde zarar görmekte. Uzmanlar, bu tehditlerin özellikle tarım ve gıda güvenliği üzerinde ciddi sonuçlar doğurabileceği konusunda uyarılarda bulunuyor. 5 Aralık Dünya Toprak Günü'nde, toprakların geleceği hakkında yapılan değerlendirmeler, bu konuda atılması gereken adımların aciliyetini bir kez daha gözler önüne serdi.
İklim Değişikliği Tarım Ürünlerini Tehdit Ediyor mu?
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, küresel ısınmanın ve iklim değişikliğinin toprak üzerindeki etkilerini derinlemesine değerlendirdi. Toros, sera gazlarının etkisiyle dünyanın sürekli ısındığını ve bunun, yağış düzenlerini ve topraktaki nem seviyelerini doğrudan etkilediğini belirtti.
Toprak ısındıkça, bitkilerin yetişme koşulları zayıflıyor. Toros, "Toprakların ısınması, özellikle havanın ısınması, toprak yüzeyinden daha fazla suyun buharlaşması anlamına geliyor. Bu da bitkilerin suya erişimini zorlaştırıyor ve tarımsal üretimi olumsuz etkiliyor" dedi. Ayrıca, Türkiye'nin yıllık yağış bütçesinin büyük bir kısmının verimli bir şekilde kullanılmadığını ifade eden Toros, bunun toprağın verimliliği üzerinde ciddi olumsuz sonuçlar doğurduğunu vurguladı.
Üsküdar Üniversitesi Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Programı Öğretim Görevlisi Dr. Tuğçe Ağba Sevencan, iklim değişikliğinin, özellikle tarım ürünleri ve bitki örtüsü üzerinde derin etkiler yaratacağına dikkat çekti. Isınmanın toprak üzerinde ciddi dönüşümlere yol açtığını belirten Sevencan, bu süreçlerin doğrudan gıda üretimi ve gıda güvenliğini tehdit ettiğini söyledi. "Bu, kıtlık değilse de besin azlığına yol açacak bir dönüşüm anlamına geliyor" diyen Sevencan, toprakların dengesiz yağışlar ve hızlı buharlaşma nedeniyle verimsizleşmeye devam edeceğini öngördü.
Toprağı Koruma Yöntemleri Hepimizin Sorumluluğu
Sevencan, iklim değişikliğini engellemek için herkesin üzerine düşen sorumluluklar bulunduğunu belirtti. Küresel ısınma ve toprak bozulmasının önüne geçebilmek için daha sürdürülebilir tarım yöntemlerinin uygulanması gerektiğini vurgulayan Sevencan, "Sera gazı salınımını azaltmak, kimyasal maddeleri minimuma indirmek ve toprağı besleyici yöntemlere yönelmek, bu sorunun çözümüne katkı sağlayabilir" dedi.
Kompost kullanımı ve doğal gübrelerle toprağın beslenmesi gerektiğini söyleyen Sevencan, farklı tarım uygulamalarıyla toprağın verimliliğinin arttırılabileceğini belirtti. Bu tür alternatiflerin, gelecekteki toprak krizine karşı etkili bir çözüm olabileceğini vurguladı.
