Asgari ücret, bir işçinin günlük çalışma karşılığında alabileceği en düşük ücrettir. Bu ücret, kişinin veya ailesinin temel ihtiyaçlarını karşılamaya yetecek şekilde belirlenir. Bu ihtiyaçlar arasında beslenme, barınma, giyim, ısınma, ulaşım ve kültürel gereksinimler yer alır.
Yasal olarak, 25540 sayılı Asgari Ücret Yönetmeliği'nin 4. maddesinde, asgari ücretin işçinin zorunlu ihtiyaçlarını karşılamaya yetecek şekilde ödenmesi gerektiği vurgulanmaktadır.
Asgari Ücret Kimler Tarafından Belirlenir?
Asgari ücret, işçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan bir komisyon tarafından belirlenir. Her yıl, sosyal ve ekonomik koşullar göz önünde bulundurularak beş işçi temsilcisi, beş işveren temsilcisi ve beş hükümet temsilcisi müzakereler yapar ve asgari ücreti belirler. Türk-İş ve TİSK gibi en büyük işçi ve işveren örgütleri, bu temsilcileri belirler.
Dünyada Asgari Ücret Uygulamaları
Dünyada asgari ücret ilk kez Yeni Zelanda'da uygulanmaya başlanmıştır ve fiyatlar 45 temel ürün üzerinden belirlenmiştir. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) gibi kuruluşlar sayesinde asgari ücret kavramı evrensel bir nitelik kazanmıştır. Ancak her ülke asgari ücret uygulamasını kendi ekonomik koşullarına göre düzenlemektedir. Örneğin, Kanada ve Çin'de farklı şehirlerde değişen asgari ücret seviyeleri bulunmaktadır.
Asgari ücret, sadece çalışanları değil, tüm ülke vatandaşlarını doğrudan ve dolaylı olarak etkilemektedir. Hükümetler, emekli maaşları ve kamu çalışanlarının ücretleri için de asgari ücreti referans alabilir. Ayrıca, enflasyonla mücadele açısından da asgari ücret artışları dikkate alınabilir.
Nominal asgari ücret, TL cinsinden belirlenen ücretin adıdır. Reel asgari ücret ise, satın alma gücünü yansıtan, yani TÜFE ile düzeltilmiş olan değeri ifade eder. Nominal ücret yüksek olabilirken, reel ücret, enflasyon oranlarına göre azalabilir.
Açlık ve Yoksulluk Sınırı Nedir?
Açlık sınırı, bir kişinin temel ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için gereken minimum harcamaları ifade eder. Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği temel besin maddeleri üzerinden yapılan hesaplamalarla belirlenir. Yoksulluk sınırı ise daha geniş bir kavramdır ve genellikle gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasında önemli farklılıklar gösterir. Açlık sınırına göre daha geniş bir kapsamı vardır.
Kaynak: Özkan Çinar