05.06.2018 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, "İmar Barışı" olarak bilinen ve milyonlarca konutun imar ve iskân sorununu çözmesi hedeflenen Yapı Kayıt Belgesi verilmesine ilişkin detayları açıklarken, ''Yaklaşık 15 milyon insan imar sorunları nedeniyle devletle ihtilaflı, kavgalı, bir türlü mahkemelik. İnsana böldüğümüzde 50 milyon ediyor." diyerek bu konunun çok büyük toplumsal bir mesele olduğunu işaret etmişti. Bu konuşmanın üzerinden yıllar geçti ancak yapı kayıt belgesi mağdurları ve devlet daireleri arasında davalar henüz sonuçlanmadı.
Ülkemizin farklı illerinde değişik nedenlerle yapı kayıt belgeleri iptal olanlar, yapı kayıta başvuramayanlar, pandemi ve ardından meydana gelen depremler sürecinde şehir dışına kaçıp müstakil ev yapmak zorunda kalanlar olmak üzere imar mağduriyeti yaşayan vatandaşlar sosyal medya üzerinden bir araya gelerek Yapı Kayıt Mağdurları Platformu adı altında yaşadıkları mağduriyetin çözülmesi için yetkililere sesleniyor. Bir an önce bir çözüm bulunmasını isteyen vatandaşlar daha fazla evsiz kalma korkusuyla yaşamak istemiyor.
Vatandaşlar, müteahhitler tarafından kandırılarak imar izni olmayan evler satın aldı. İmar Barışı döneminde ortaya çıkan gerçekle hayal kırıklığına uğrayan yapı kayıt mağdurları bedelini ödeyerek aldıkları evlerinden çıkartılma korkusuyla karşı karşıya kalırken bitmek bilmeyen mahkeme süreleri, masrafları altında da ezilmeye devam ediyor. Yapı kayıt belgesi mağdurları, ücretini ödeyerek aldıkları evlerinin yıkılma korkusuyla beklemek yerine devlet dairelerine müracat ediyor. Ancak o kapıdan diğer kapıya gönderilirken ellerinde uzun süren mahkeme süreçleri ve mevcut koşullarda yaptıkları harcamaların borçları kalıyor sadece.
4 milyon yapı kayıt mağduru, daha önce uygun şartlara sahip oldukları için aldıkları yapı kayıt belgesinin geçersiz olmasına tepki göstermeye devam ediyor. Sosyal medyada sık sık etkinlik düzenneyen yapı kayıt belgesi mağdurları paylaşımlarına Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve bakanlıkları etiketleyerek görünür olmak için çabalıyor.
Gelecek Partisi'nden yapı kayıt mağdurları için önerge
Gelecek Partisi İstanbul Milletvekili Doğan Demir, yapı kayıt mağdurları için soru önergesi verdi.
Doğan Demir, "Ülkemizin bir deprem ülkesi olmasına rağmen yürürlüğe sokulan ve 6 Şubat 2023 tarihinde büyük kayıplar vermemize neden olan depremde ortaya çıkan tablodan da anlaşılacağı üzere, bakanlığınızın ve iktidarın İmar Barışı politikasının ne denli zararlı sonuçlar ortaya çıkardığını maalesef görmüş bulunmaktayız." ifadelerini kullandı.
Doğan Demir'in soru önergesi şu şekilde:
Sağlıklı bir şekilde bina deprem dayanıklılığı testleri ve titiz bir yapı denetim kontrolleri yapılmaksızın “İmar Barışı” adı altında kusurlu ve ruhsatsız yapıların kullanımına izin verilmiştir. Bu süreç içerisinde Yapı Kayıt Belgeleri için başvuruda bulunarak ücret yatıran vatandaşlarımızın bir kısmının Yapı Kayıt Belgeleri iptal edilmiş ve yatırmış oldukları ücretler geri ödenmemiştir. Son imar barışı düzenlemesinin bulunduğu, 3194 Sayılı Kanun'un 16. geçici maddesinde; yapı kayıt belgesi almak için ödenen miktarın; belgenin iptal edilmesi halinde geri ödenmesine ilişkin herhangi bir hüküm de bulunmamaktadır. Yapı Kayıt Belgeleri iptal edilmesi ve yatırdıkları ücretlerin iade edilmemesi sebebiyle mağduriyet yaşayan vatandaşlarımız çözüm arayışı içerisindedirler. Üstelik mağduriyetlere sebep olan bu işleyiş aynı zamanda Anayasamızın 125. Maddesinde bulunan “İdare, kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlüdür” hükmüne de aykırı bir işleyiştir.
Yine aynı süreç içerisinde başvuruda bulunan ve Yapı Kayıt Belgeleri onaylanan milyonlarca vatandaşımız ise tapularını alamamışlar ve mağdur olmuşlardır. Vatandaşlarımızın mağduriyetlerinin giderilmesine yönelik hiçbir adım atılmamış ve bilgilendirilmemişlerdir.
Bu bağlamda;
1- Bakanlığınıza Yapı Kayıt Belgesi için toplam kaç kişi başvurmuştur ve Yapı Kayıt Belgesi onaylanan kişi sayısı kaçtır?
2- Yapı Kayıt Belgeleri onaylanan vatandaşlarımızın tapuları ne zaman verilecektir?
3-Bakanlık tarafından, yapı kayıt belgeleri iptal edilen kaç kişi vardır?
4-Yapı kayıt belgeleri iptal edilen kişilerin yatırmış olduğu toplam ücret kaç liradır?
5-Bakanlığınızın yapı kayıt belgeleri iptal edilen kişilerin yatırmış olduğu ücretlerin iadesine yönelik bir çalışması var mıdır, var ise iadeler ne zaman yapılacaktır?