AFYONKARAHİSAR (AA) ARİF YAVUZ Afyonkarahisar'ın Emirdağ ilçesindeki Amorium Antik Kenti'nde yürütülen kazılarda, Türkİslam dönemine tarihlenen 800 yıllık demir saban bulundu.
İlçeye bağlı Hisar köyü içerisinde yer alan Amorium Antik Kenti'nde, İngiliz bilim adamı Prof. Dr. Martin Harrison ile İngiliz araştırmacı Dr. Chris Lightfoot'un başlattığı kazı çalışmalarında Hitit, Frig, Yunan, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemi izlerine rastlandı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Anadolu Üniversitesi (AÜ) iş birliğiyle 2013 yılında Prof. Dr. Zeliha Demirel Gökalp başkanlığında yeniden başlatılan kazılarda önemli bulgulara ulaşıldı.
Bakanlıkça 2020 yılında 12 aylık kazı statüsüne alınan antik kentteki çalışmalara Türk Tarih Kurumu da destek veriyor.
"Aşağı Şehir" ile "Yukarı Şehir" olarak adlandırılan Amorium höyüğündeki kazılarda, büyük kilise, bazilika, Bizans hamamı, üzüm ezme havuzları ile Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine tarihlenen sikkeler, seramik fırını, tahıl ambarının yanı sıra çok sayıda farklı buluntular gün ışığına çıkarıldı.
Kazı başkanı Prof. Dr. Gökalp, AA muhabirine, 2021 yılında Amorium Antik Kent'inde ağırlık verdikleri "iç sur" olarak isimlendirilen kısımda, kazıların kasım ayına kadar devam edeceğini söyledi.
İç surun, milattan sonra 7. yüzyıl sonrası inşa edildiğini düşündükleri Bizans dönemine ait savunma yapısı olduğunu dile getiren Gökalp, şöyle konuştu:
"Burası için 13. yüzyıl Türkİslam yerleşiminin yoğunlaştığı bir alan olduğunu da söyleyebiliriz. 2020 ile 2021 yılındaki kazı çalışmalarımızda bunu açıkça gördük. Ele geçirilen seramik, maden buluntuları ve yapı bakiyeleri, Selçuklu ve Beylikler döneminde yoğun yerleşim görmüş bir yer. Aslında, iç surun duvarlarının büyük bir bölümünü açığa çıkardık. Yani, restitüsyonunu yapabilecek, 3 boyutlu ayağa kaldırabilecek durumdayız."
Gökalp, iç sur kazılarında bu yıl kendilerini sevindiren buluntuların ortaya çıktığını dile getirerek, "Bunlardan biri tarım aleti olarak adlandırdığımız demir saban. Biz bu sabanın hem Roma hem de Bizans döneminde kullanıldığını biliyoruz. Bu tür aletlerin tarih boyunca sürekliliği de var. Türkİslam döneminde de demir sabanın kullanıldığını söyleyebiliriz. Bulduğumuz saban yaklaşık 800 yıllık." ifadelerini kullandı.
"Geçen yıl ki kazılarımızda küpler içinde arpa, buğday gibi buluntular ele geçirmiştik. Dolayısıyla bunların üretimi, harmanıyla ilişkili olarak bundan sonra daha fazla şey söyleyebileceğiz." diyen Gökalp, seramik buluntuların da mekanları tarihlendirmek ve işlevlendirmek açısından çok önemli olduğunu aktardı.
Gökalp, bu süre içerisinde ulaştıkları seramiklerde de Türkİslam dönemi üzerine çalıştıklarını belirtti.
"Selçuklu ve Germiyanoğulları dönemi tarihsel süreciyle ilgili bilgilere ulaşıldı"
Kazı evindeki bilimsel çalışmaların yıl boyunca devam ettiğine işaret eden Gökalp, uzman ekibin, ele geçen seramik, cam, maden gibi buluntuların belgelendirilmesi, çizilmesi ve akademik yayına hazırlanması noktasında ellerinden geleni yaptığını kaydetti.
İl Kültür ve Turizm Müdürü Mehmet Tanır da Amorium Antik Kenti'nde iç surdaki kazı çalışmalarının hızla devam ettiğini belirterek, "Surların duvarları ve odalar ortaya çıkmaya başladı. Oradaki seramik buluntulardan ise yerleşkenin Selçuklu ve Germiyanoğlu dönemi tarihsel süreciyle ilgili bilgilere ulaşıldı. Bu da çok önemli bir bulguydu." dedi.
