Ticaret Bakanlığı, İsrail limanlarından veya bu ülke menşeli ürünlerin Türkiye limanlarına indirilmesine ya da Türkiye limanlarından İsrail'e yük taşımasına izin verilmediğini açıkladı. Bakanlık, bu sürece ilişkin hazırladığı bilgi notunda, ticaretin durdurulma gerekçelerini ve süreçteki detayları paylaştı.
TÜRKİYE-İSRAİL TİCARETİ İLE İLGİLİ TÜM DETAYLAR
"Türkiye'nin İsrail ile Ticareti Durdurma Süreci Hakkında Bilgi Notu"nda, 15 önemli soruya verilen yanıtlarla alınan kararların ayrıntıları şöyle açıklandı:
- Ticaret Durumu: 7 Ekim 2023'ten sonra İsrail ile ticaret yüzde 32 oranında azaldı ve 2 Mayıs 2024 itibarıyla tüm ithalat ve ihracat tamamen durduruldu.
- Serbest Ticaret Anlaşması: İsrail ile ticaret sona erdiğinden dolayı anlaşma fiilen yürürlük dışı.
- Filistin Ticareti: Filistin’e yapılan ticaret için özel bir mekanizma geliştirildi. İsrail kontrolündeki limanlar üzerinden, Filistin Milli Ekonomi Bakanlığı’nın onayıyla ticaret yapılıyor.
- Rotayı Değiştiren Gemiler: Türkiye, kendi deniz yetki alanında şüpheli gemileri izleyip gerektiğinde müdahale ediyor.
- Komşu Ülkeler Üzerinden Ticaret: İhracat artışları doğal bir seyir izliyor, dolaylı ticaret yok.
- Mal İhtiyaçları: Filistin’e temizlik ürünleri ve inşaat malzemeleri gibi temel ihtiyaçlar gönderiliyor.
- Liman Hareketliliği: İsrail menşeli veya İsrail’e gönderilmek üzere yüklenecek hiçbir mal Türk limanlarından kabul edilmiyor.
- İstatistikler: TÜİK verileri, İsrail ile ticaretin tamamen durduğunu gösteriyor.
- İsrail'in Tepkisi: İsrail, Türkiye'nin kararını uluslararası platformlarda şikayet etti.
- Petrol Sevkiyatı İddiaları: Türkiye, Ceyhan üzerinden İsrail’e petrol sevkiyatı yapılmadığını kesin olarak açıkladı.
- Filistin İthalatı: Artış baz etkisinden kaynaklanıyor, önceki dönemlere göre ticaret düşük seviyede.
- Jet Yakıtı İddiası: İsrail'e gönderildiği iddia edilen jet yakıtı, yalnızca İsrail yolcu uçaklarının dönüş yakıtıydı.
- Barut ve Patlayıcı: İsrail’e askeri amaçlı ürünlerin satışı uzun süredir yapılmıyor.
- Filistin’e Mal Akışı: Gazze’ye yönelik engellere rağmen Batı Şeria’ya mal tedariki uluslararası anlaşmalar çerçevesinde devam ediyor.
Bakanlık, İsrail’in saldırgan politikalarına karşı alınan bu kararların uluslararası toplumun da dikkatini çektiğini vurgularken, ticaretin yalnızca Filistin halkının ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde sürdüğünü belirtti.
