Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü ve Bademli Fidancılık Tarımsal Kalkınma Kooperatifi iş birliğiyle 2017'de "nematod" hastalığının çözümü için çalışma başlatıldı.
"Kök Ur Nematodu Dayanaklı Şeftali ve Nektarin" isimli projede, laboratuvar ortamında yapılan çalışmalar neticesinde, bu yıl istenilen anaç geliştirildi. Yapılan testler sonucunda anacın, nematod sorununa yüzde 100 çözüm sağladığı tespit edildi.
Mücadelesi zor bir hastalık
Bademli Fidancılık Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bilgi, "kök ur nematod" ile mücadelenin şeftali yetiştiricilerini zorladığını aktardı.
Hastalığın, verimi ve kaliteyi düşürdüğünü belirten Bilgi, "Yüzde 8090'a yakın bir ekonomik kayıptan söz ediyoruz. Bunun ekonomik boyutu üreticiyi etkiliyor." diye konuştu.
Bu hastalıkla ilaçlama yoluyla da mücadele edilebildiğini aktaran Bilgi, "Ancak bu da ithal. Biz bu anaçla hem ilaç ithalatının hem de anaç ithalatının önüne geçmiş olacağız." dedi.
Kooperatif olarak hastalıklara dayanaklı ürünler geliştirdiklerini de belirten Bilgi, son yıllarda sıkça gündemde olan susuzluğa dayanıklı çeşitler de geliştirdiklerini belirtti.
Hedef ihracat
Bademli Fidancılık Tarımsal Kalkınma Kooperatifinde çalışan Ziraat Mühendisi Ersin Baş da bu hastalığın üreticiler için çok ciddi bir sorun olduğunu ifade etti.
Bu hastalığa yakalanan şeftalide, hem verim hem de kalitede büyük kayıplar yaşandığına dikkati çeken Baş, gelecek yıllarda üreticileri bu anaca ulaştıracaklarını kaydetti.
Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsünde çalışan Dr. Müge Şahin ise projenin Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğünün (TAGEM) ArGe projesi olarak 2017'de başladığını söyledi.
Melezleme çalışmaları kapsamında, 4 farklı kombinasyonda 2 bine yakın melez birey elde ettiklerini aktaran Şahin, bunu, yapılan inceleme sonrası 40'a indirdiklerini belirterek, şu ifadeleri kullandı:
"Bunlar arasında 6 birey, nematoda dayanıklı olarak piyasaya sunulmaya hazır. Önümüzdeki yıllarda tescil için de başvuru yapacağız. Şu anda Türkiye'de üretilen ve nematoda dayanıklı bir anaç yok. Bu sayede yurt dışından ithal edilen anaçların önüne geçmiş olacağız. İlerleyen süreçlerde bunun ihraç edileceğini de düşünüyoruz."
