8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan vatandaş ile sonraki yıllarda emekli olmuş vatandaşlar arasında emeklilik süreçleri açısından büyük bir ayrım söz konusudur.
Eski emeklilik sistemine göre 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan bir vatandaş EYT hakkı elde edebildi. Ancak 9 Eylül 1999 veya sonrasındaki yıllarda sigortalılar daha geç emekli olacaklar. Yani kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 yaşını beklemek zorunda kalacaklar.
Aralarında yalnızca birkaç günlük fark oluşsa da emeklilik için 15-16-17 yıl daha fazla bekleyecekler.
Emeklilik yaşının esnetilebileceği yönünde öngörüler söz konusudur. Böyle bir durumda iki önemli kriter ön plana çıkıyor.
1- Prim süresinin tamamlanması
2- Belirli bir sigortalılık yılına sahip olunması
Örneğin 2000 yılında işe giren bir vatandaş 7000 günlük prim süresini tamamladığı takdirde 60 olan emeklilik yaş şartı geri çekilebilir veya alternatif olarak 25 yıllık bir sigortalılık süresi gibi başka bir kriter belirlenebilir..
Çıraklık yapana emeklilik formülü! Çalışmadan kimler yararlanabilir? Maaş yolu nasıl açılacak?
EYT yasası 9 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanların önünü tamamen açtı. Yaş şartı kaldırılırken, emeklilik için prim ve yıl şartını tamamlamak yeterli sayıldı.
Bu düzenlemeyle birlikte staj ve çıraklık yapanlar da beklenti içerisine girdi. Mevcut düzenlemelere göre; staj ya da çıraklık süreleri için sağlık ve iş kazası sigortası ödeniyor. Dolayısıyla burada emeklilik için gerekli olan primler yatırılmıyor.
Bu nedenle staj ya da çıraklık başlangıç olarak sayılmadığı gibi, bu sürede ödenen primler de emeklilik hesabında kullanılmıyor.