Cumhuriyet halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 1999 öncesinde Staj ve Çıraklık sigortası mağdurlarının, 4A tescil başlangıç tarihinin sigorta başlangıcı sayılmamasının ardından destek verdi. ''Hak verirken öğrenci kamuoyuna açıklama yaparken işçi!''
Staj ve çıraklık gençlerin mesleki deneyim kazanmaları açısından büyük önem teşkil etmektedir. Konuya ilişkin birçok siyasetçi destek verirken, hükümetin Meclis kürsüsünde çözüm önerileri sunmaması, 1999 öncesi çalışan staj ve çırakları mağdur etti. Hükümetin EYT yasasını çıkartmasının ardından, milyonlarca vatandaş emekli olmayı hayal ederken yeni bir mağduriyet gündeme geldi. Çıkartılan kanun ile 1999 öncesi işe mesleki deneyim kazanmak isteyen vatandaşların 4a tescil tarihi, SGK başlangıcı sayılmadı.
Diğer yandan, 4A tescil tarihi SGK başlangıcı sayılmamamasının ardından vatandaşlar soluğu meydanlarda düzenledikleri mitinglerde aldı. Staj ve Çıraklık Sigortası Mağdurları Federasyonu'nun sosyal medya hesabından yaptığı açıklamda, 4A Tescil Başlangıç tarihi; Hizmete Başlama Tarihi olarak kabul edilmesi için miting düzenleneceği duyuruldu.
Federasyondan yapılan açıklamada, ''Staj ve Çıraklık Sigortası Mağdurları Federasyonu, Çıraklık Okulu ve Meslek Liselilerin E-Devlet sisteminde görünen "4A Tescil Başlangıç" tarihi; "Hizmete Başlama Tarihi" olarak kabul edilmesi için bu mağduriyetin giderilmesi ve anayasal eşitlik için faaliyet gösteren bir federasyondur.
Bizler fiili olarak çalıştık, sigortamız başladı ama maalesef sigorta başlangıcımız sayılmıyor. Hakkımız olan ‘ilk işe giriş tarihimizin Sgk başlangıcı olmasından’ başka hiçbir talebimiz yoktur. 10.12.2023 Pazar günü saat 14:00'de İstanbul Kartal’da Basın Açıklamamız olacaktır. Siz değerli Basın ve Medya Mensuplarını haklı davamızda yanımızda görmek isteriz. Staj ve Çıraklık Sigortası Mağdurları Federasyonu Başkanı Murat Bal''
Değerli Basın ve Medya Kuruluşu Temsilcisi,
— STAJ VE ÇIRAKLIK SİGORTASI MAĞDURLARI FEDERASYONU (@CirakStajFED) November 18, 2023
Staj ve Çıraklık Sigortası Mağdurları Federasyonu, Çıraklık Okulu ve Meslek Liselilerin E-Devlet sisteminde görünen "4A Tescil Başlangıç" tarihi; "Hizmete Başlama Tarihi" olarak kabul edilmesi için bu mağduriyetin giderilmesi ve… pic.twitter.com/XJcbc19xBn
Uzun zamandır, yürütülen çalışma ve imza kampanyalarından geri dönüş alamayan vatandaşlar, konuyu çözüme kavuşturmak adına, sosyal medya heasplarından, tvit atarak 1999 öncesi staj ve çıraklık döneminde çalışılan dönemlerin, 4A tescil başlangıç tarihinin sigorta başlangıcı sayılmaması için çağrıda bulundu.
''Bizler şafak vaktinde kalkıp erkenden işe giderek, akşam geç saatlere kadar çalıştık. İşçi nasıl çalıştıysa biz de öyle çalıştık. Yaşanan eleman sıkıntısında staj ve çıraklık sigortası mağduriyetinin etkisi büyük. Çünkü aileler staj çıraklıkta geçensüreler emekliliğe etki etmediği için çocuklarınıartık zanaat öğrenecekleri mesleklere yönlendirmiyor.''denildi.
''HAK VERİRKEN ÖĞRENCİ KAMUOYUNA AÇIKLAMA YAPARKEN İŞÇİ!''
Cumhuriyet halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 1999 öncesinde Staj ve Çıraklık sigortası mağdurlarının, 4A tescil başlangıç tarihinin sigorta başlangıcı sayılmamasının ardından destek verdi. ''Hak verirken öğrenci kamuoyuna açıklama yaparken işçi,'' diyerek tepkisini dile getirdi.
Güer yapmış olduğu açıklamalarda, ''Bu çocuklarımız işyerlerinde işçi gibi çalıştırılıyor. 18 yaşının altında oldukları için bunların sigortaları yani yaşlılığa esas sigortaları başlatılmıyor. Ben bunu sayın bakana sorduğumda, bana bir yanıt verdi, dedi ki işletmelerde mesleki eğitim amacı öğrencinin iş hayatına dahil olması değil, eğitimin bir parçası olarak eğitim gördüğü mesleği uygulama ile mesleği öğrenmesidir.
Başka bir ifade ile, bunlar bildiğimiz anlamda bir çalışan değil öğrencidir dedi. Şimdi bu sayın bakana bikere ben şöyle bir soru yönelttim. O zaman Tüik'in Ağustos ayında açıkladığı işçi sayısı bunlar dahil mi? Gelen yanıta bakın ne acı ve düşündürücü.
Diyor ki: Diğer nedenlerle referans haftası işlerinin başında olmayan kişiler, 3 ay ve daha kısa süre ile, işlerinin başına döneceklerse istihdamda gösteriliyor ama bunun yanında üretici kooperatifi ile mesleki bilgileri arttırmak amacıyla çırak, stajyer ve benzeri bir işletmede çalışanlar belirli bir menfaat, maaş, emekliye ilişkin sosyal sigorta ödemesi cep harçlığı ve benzeri elde ediyorsa istihdamda kabul ediliyor diyor.
Cep harçlığı verdikleri için öğrenci saydıklarını, işçi olmadıklarını belirttiklerini TÜİK verilerine işçi gösteriyorlar ve böylece Türkiye'de işsizlik azaldı diyorlar. Yani yaklaşık 1 milyonun üzerinde stajyeri, Türkiye'de işçiliği azalmış gibi gösteriyorlar. Toplum Yararı Projesinde, kısa süreli çalışan sürekli işçi olmayan 11 ay çalıştıktan sonra işten çıkarılanları işçi gösteiyorlar.
Burda da topluma işçi sayısı azalıyor deniyor ama o Stajyer ve Çırağa yaşlılık sigortasını niye başlatmıyorsunuz dediğmizde de onlar öğrenci deniyor, onlar işçi sayılmıyor deniyor. Yani hak vermede öğrenci ama kamuoyuna işçi sayısını belirtirken işçi,'' diyerek vermiş olduğu desteği dile getirdi.
3308 yasanın haksızlığa uğrattığı staj ve çıraklık mağdurları olarak, bu yasanın SSK başlangıcı olacak şekilde değışmesi için mücadeleye devam edeceğiz
— ESÇT RAMAZAN (@RamazanStaj) November 17, 2023
Uzun vade sigorta başlangıcı hakkımızı istiyoruz
Sen Yoksan Çok Eksiğiz #ÇırakStajyer10AralıkKartalda pic.twitter.com/6sSs6a9IIX
STAJ VE ÇIRAKLIK EYT'YE DAHİL OLACAK MI?
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasasının Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmesiyle birçok vatandaş emeklilik hakkı elde etti. Ancak bu yasadan 8 Eylül 1999'dan önce sigorta girişi bulunanlar yararlanabildi. 1999 öncesi staj sigortası başlatılanlar ise bu yasadan yararlanamayarak mağdur edildi. Birçok milletvekilinin Meclis'e önerge sunmasına rağmen Ak Parti ve MHP milletvekilleri tarafından, teklif reddedildi.
Yeni Torba Yasası'nda stajyer ve çıraklık sigortası ile ilgili bir düzenleme yeralmıyor. 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe giren kişiler, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasasından yararlanamadı. Bu kişilerin EYT kapsamına alınıp 4a tescil tarihi SGK başlangıcı sayılması için Meclis'e sunulan bütün hükümet tarafından çoğunluk oy ile reddedildi.
1999 ÖNCESİ STAJ SİGORTASI TORBA YASADA VAR MI?
Yeni Torba Yasası'nda stajyer ve çıraklık sigortası ile ilgili bir düzenleme bulunmuyor. 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe giriş yapan kişiler, staj ve çıraklık sigortası olsa dahi EYT kapsamına alınmadı.
STAJ VE ÇIRAKLIK NEDİR?
Stajyer, bir iş yerinde yapılan işleri öğrenmek ve uygulamayı izleyerek bilgisini geliştirmek için işveren yanında çalışan kişidir. Bunlar işçi sayılmadıkları gibi çırak da sayılmazlar. Çırak ile stajyer arasındaki temel fark, çırak temelden öğrenmeye başlarken, stajyer var olan bilgisini pratik açıdan geliştirir.