Küçük yaşlarda ekmek parası kazanmak için çalışma hayatına atılan stajyer ve çıraklar, sigortalarının emeklilikte geçerli sayılmasını ve önlerindeki engellerin kaldırılmasını talep ederek yetkililere seslenmeye devam ediyor. Uzun zamandır bu konuda müjde bekleyen staj ve çıraklık mağdurları, gözlerini Meclis’e çevirdi.
2023 yılı itibarıyla Türkiye’de emeklilik şartları yeniden düzenlenmiş, ilk işe giriş tarihi 8 Eylül 1999 ve öncesi olan kişiler için yaş şartı kaldırılmıştı. Bu kapsamda, prim gün şartı ve hizmet yıl şartı ile emeklilik hakkı tanınırken, bazı bireyler e-Devlet'te ilk işe giriş tarihi 8 Eylül 1999 ve öncesi görünmesine rağmen EYT kapsamı dışında kalmıştı.
Staj ve çıraklık sigortası mağdurları, kendilerine de EYT ile emeklilik hakkı tanınmasını talep ediyor. Bu kapsamda Meclis'e, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda değişiklik yapılmasına dair bir kanun teklifi sunulmuştu.
KANUN TEKLİFİNİN DETAYLARI
Teklifte, 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu'nda belirtilen aday çırak, çırak ve stajyer öğrencilerin sürelerinin uzun vadeli sigorta kolları açısından sigorta süresinden sayılması ve bu süreler için borçlanma imkânı tanınması öneriliyor.
Bu değişiklikle, ilk işe giriş tarihi 8 Eylül 1999 ve öncesi olan staj ve çıraklık sigortası mağdurları, EYT kapsamına alınacak. Böylece, bu kişiler, prim gün ve hizmet yıl şartlarını doldurduklarında yaşlarına bakılmaksızın erken emeklilik hakkı elde edecekler.
Stajyer ve çıraklar, bu düzenlemelerin bir an önce hayata geçmesini ve haklarının teslim edilmesini bekliyor.
RESUL KURT'A SORDULAR
Staj ve Çıraklık Sİgortası Mağdurları Platformu, X hesabından yaptıkları paylaşımla TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi Resul Kurt'a önemli sorular sordu.
Sayın Resul Kurt’a yöneltilen sorular, stajyer ve çırakların çalışma hayatındaki gerçek durumunu ortaya koyuyor. Sosyal medyada yapılan paylaşımlarda, stajyer ve çırakların sadece 15 gün staj yaptığı düşüncesinin gerçeği yansıtmadığı vurgulanıyor.
İki Kritik Soru:
- 15 gün staj süresinin ardından, geri kalan 8 ay 15 gün boyunca meslek liseliler fabrikalarda ne yapıyor?
- Eğer çıraklar sadece 15 gün eğitim alıyorsa, 4-5 yıl boyunca sanayide neden sürekli pratik yapıyorlar? İş kazalarında hayatlarını kaybedenlerin, bu sürecin bir parçası olduğunu mu düşünüyorsunuz?
Paylaşımda, “Lütfen bizi 15 günlük üniversite stajları ile bir tutmaktan vazgeçin” denilerek, stajyer ve çırakların fiilen çalışma hayatında yer aldıkları, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre işçi statüsünde oldukları hatırlatıldı.
Sayın Resul Kurt,@resulkurt34
— STAJ VE ÇIRAKLIK SİGORTASI MAĞDURLARI FEDERASYONU (@CirakStajFED) October 8, 2024
Stajyer ve Çıraklar öğrenci, fiilen çalışmıyor diye düşünüyorsanız size 2 sorumuz olacak:
1- 15 Gün ise staj süresi geri kalan 8 ay 15 gün meslek liseliler ne yaptı fabrikalarda?
2- Çıraklar madem 15 gün eğitim alıyor 4-5 yıl neden sanayide…
"15 GÜNLÜK STAJLARLA KIYASLAMAYIN"
Stajyer ve çıraklar, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde sosyal güvenlik alanında önemli bir konuyu gündeme getirerek, Sayın Resul Kurt’a sesleniyor. Bugüne kadar düzenledikleri basın açıklamaları, mitingler ve verdikleri demeçlerle haklarını savunan bu grup, yetkililerin seslerini duymadığını belirtiyor.
Son beş yılda 100’e yakın stajyer ve çırak iş kazalarında hayatını kaybederken, sayısız genç de kalıcı uzuv kaybı yaşadı. Bu durum, stajyer ve çırakların çalışma koşullarının ciddiyetini bir kez daha gözler önüne seriyor. Açıklamada, "Hiç mi haber izlemiyorsunuz?" sorusu, bu yaşananların ne denli göz ardı edildiğine dikkat çekiyor.
Stajyer ve çıraklar, 4-5 yıl süren çıraklık ve 9 ay süren staj dönemlerinin, 15 günlük üniversite stajlarıyla sürekli kıyaslanmasını eleştiriyor. "Bu durumu küçümsemekten vazgeçin" diyen gençler, kendilerine adalet talep ediyor.
Ayrıca, sosyal güvenlik alanında kendini yetiştirdiğine inandıkları bir SGK başmüfettişinin, hayatında hiç iş kazasına karışan bir stajyer veya çırak ile karşılaşmamış olmasının hüzün verici olduğunu ifade ediyorlar.
Stajyer ve çıraklar, 3308 sayılı kanun kapsamında fiilen çalışmış sigortalıların E-Devlet sisteminde görünen "4A Tescil Başlangıç" tarihinin "Hizmete Başlama Tarihi" olarak kabul edilmesini talep ediyor. Bu değişikliğin sağlanmasıyla, mağduriyetlerinin giderilmesini ve haklarının teslim edilmesini umut ediyorlar. Taleplerinin dikkate alınmasını ve gerekli adımların bir an önce atılmasını bekliyorlar.
Sayın Resul Kurt,@RTErdogan@_cevdetyilmaz@isikhanvedat@memetsimsek@eczozgurozel@gamzetascier @resulkurt34@kanko_muhip@csgbakanligi@tcmeb@fethigurer@dbdevletbahceli@MahinurOzdemir@aBayraktar1@AliYerlikaya@MehmetNuriErsoy@Yusuf__Tekin@drfahrettinkoca@mfatihkacir…
— STAJ VE ÇIRAKLIK SİGORTASI MAĞDURLARI FEDERASYONU (@CirakStajFED) October 8, 2024