İŞÇİ HABER ÖZEL
İş Hukuku işçi ve işveren arasındaki ilişkileri düzenleyen hukuk dalıdır. İşçi ücretlerini, çalışma şartlarını, işçi sendikalarını ve bağlı olduğu diğer tüm toplulukları (Çalışma Bakanlığı, SSK, İş ve İşçi Bulma Kurumu, vakıflar, dernekler vs. ) kapsar. İşçi ve işveren arasında yaşanan anlaşmazlıklar İş kanuna göre işçi mahkemelerinde görülür. Bugün yürürlükte olan 1475 numaralı İş .kanunu ülkemizde illk defa 1971 yılında kabul edilmiştir.
İŞ HUKUKU NELERİ KAPSAR?
İş hukuku, kapsam olarak bireysel iş hukuku ve toplu iş hukuku olarak ikiye ayrılır.
Bireysel İş Hukuku: Küçük işletmeleri kapsar. Sözleşme sonucu belirlenmiş ücret, çalışma koşulları, prim, ikramiye, sosyal haklar, işten ayrılma, tazminat gibi konuları .bireysel iş hukukunun çalışma alanıdır.
Toplu İş Hukuku: Büyük işletmelerde işçiyi temsil eden bağlı olduğu sendika gibi kurumlarla işveren arasında uygulanır. Sendika kurma, sendikaya üye olma, toplu iş sözleşmeleri ve diğer sendikal haklar gibi konuları kapsar.
Sanayi Devrimi sonrası önem kazanan işçi hakları İş Hukuku’nun esas gözettiği konudur. Herhangi bir hükümde tereddüt yaşanması durumunda işçi lehine karar verilir. İş Hukuku hem işçiye hem de işverene bazı sorumluluklar yükler.
İŞVEREN’İN SORUMLULUKLARI:
Ücret Ödeme Boru: İşçi ile işveren arasında yapılan sözleşme sonucu belirtilen ücret tam olarak ve zamanında işveren tarafından ödenmek zorundadır. Ayrıca ödeme değerli kağıtla ile ya da üretilen mallar ile ödenemez. Sözleşildiği gibi TL olarak ödenir.
İşçinin Kullanacağı Araç ve Gereç Malzeme ve Donanımı Temin Etme Borcu: Çalışanın görevini yerine getirebilmesi için gerekli alet, malzemenin temini, onarımı ve bakımı işverenin sorumluluğundadır.
İşçi Sağlığını Koruma Borcu: İşveren çalışanın sağlığını ve iş güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Gerekli önlemleri almalı, düzenli olarak denetlemelidir. İşçi iş yavaşlatsa bile çalışma sağlığı ve güvenliği ile tedbirlerin uygulanmasını sağlayarak kontrol etmelidir.
Eşit Davranma Borcu: İşveren iş yeri sınırları içerisinde her çalışanına aynı mesafeyi korumak zorundadır. Özel hayatında samimim olduğu bir çalışanı ile ilişkisi işyerinde farklı olmamalıdır. Özellikle ödüllendirme ve cezalandırma tarafsız bir şekilde yönetmenliğe ve iş akdine uygun olmalıdır
Doğum İzni Borcu: Kanuna göre çalışan hamile kadının 8 hafta soğumdan önce 8 hafta doğumdan sonra olmak üzere toplam 16 hafta doğum izni bulunmaktadır. Çoğul gebeliklerlede bu süre 2 hafta daha uzamaktadır. Çalışan eğer isterse sağlığı el verdiği takdirde doktor raporu ile doğumdan önceki 3 haftaya kadar çalışıp kalan süreyi doğum sonrasında kullanma hakkına sahiptir.
İŞÇİNİN SORUMLULUKLARI
Çalışma Borcu: İşçi iş sözleşmesinde belirtildiği şekilde görevlerini yerine getirmekle yükümlüdür. Çalışacağı alan tam olarak belirtilmemişse işverenin takdir gördüğü görevleri yerine getirmelidir. Eğer sözleşmede çalışma alanının sınırları çizilmişse bu alanın dışına çıkmak işçi ile işverenin ortak kararı ile mümkündür. Ayrıca çalışan işverenin izni olmadan kendi görevlerini başkasına devredemez, yaptıramaz.
Sadakat Borcu: İşçi çalıştığı kurumun gizlilik arz eden bilgilerini iş sözleşmesi geçerli olduğu süre içerisinde hiç kimse ile paylaşamaz. Bu etik olmadığı gibi İş Hukuku’na da aykırıdır.
İşyeri Kurallarına Uyma Borcu: Tüm çalışanlar kişisel ilişkileri ve diyaloğun nasıl olursa olsun işyerleri sınırları içerisinde işyeri kurallarına ve genel ahlak kurallarına uygun davranmakla yükümlüdür.