İş Kanunu’na göre çalışanın güvenliğini ve sağlığını koruma altına almak işverenin yükümlülüğündedir. Ancak ne yazık ki bu konu hem işveren hem de çalışanlar tarafından yeterince dikkate alınmamaktadır. Bunun sonucunda da hem ölümlü hem de kalıcı hasarların oluştuğu iş kazaları azımsanamayacak ölçüdedir.
İŞ KAZASI NEDİR?
5510 sayılı kanun hükmünce işçi sadece işyerinde çalıştığı süreçte iş güvenliğine tabi değildir. Çalışma konusu nedeniyle işyeri dışında, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, emziren kadın sigortalının, çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özre uğratan olaylar iş kazası olarak kabul edilir.
İŞ KAZASI GEÇİREN İŞÇİNİN BİLMESİ GEREKENLER
Geçirdiği kaza sonucu hastanede tedavi gören işçi, hastane belgelerinin iş kazası olarak düzenlenip düzenlenmediğini kontrol etmelidir.
İşçi hastanede güvenlik güçlerine kusurun kendisine ait olduğunu söylerse sonrasında açılması gereken bir dava durumu oluşması halinde, bu ifade davanın takipsizlikle sonuçlanmasına neden olabilir.
İş kazasının SGK ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bildirilip, bildirilmediği kontrol edilmelidir.
İş kazası ve meslek hastalığı en geç üç işgünü içinde elektronik ortamda bildirilmesi zorunluluğu bulunmaktadır.
Kaza sonrası işten çıkartılan işçi vakit kaybetmeden işveren hakkında İş Mahkemesinde dava açmalıdır.
İş kazasına uğrayan işçi eğer kendi ihmali ile hastalığı artar ise alacağı ödenek işçinin kusuru oranında azalır.
Kurum tarafından gerekli tedavi sigortalıya yazılı olarak bildirilmiş, sigortalı buna uymamış ise teklif edilen tedaviyi kabul edip kuruma başvuracağı tarihe kadar sigortalıya gerekli tedavi uygulanmaz ve iş görmezlik ödeneği ödenmez.
İŞ GÖRMEZLİK ÖDENEĞİ NEDİR?
İşçinin iş kazası sonucu hastane raporuyla çalışamadığı gün sayısınca SGK tarafından iş görmezlik ödeneği ödenir. İşçi geçirdiği kaza sonucu meslekte kazanma gücünü yüzde 10 oranında kaybettiğini sağlık kurulu raporuyla kanıtlarsa sürekli iş görmezlik ödeneği alabilir.
DAVA AÇMA HAKKI
İşçi ve işçi yakını işverene hem maddi hem de manevi tazminat davası açma hakkına sahiptir. Tedavi giderleri, oluşan gelir kaybı ve destekten yoksun kalma tazminatı maddi tazminatın konusudur.
İş kazası işverenin kusurundan kaynakladıysa manevi yıpranma, keder ve üzüntünün kaynağı nedeniyle manevi tazminat davası açılır. Ancak kazada işverenin kusuru yoksa böyle bir hak doğmamaktadır.
İŞ KAZASI ÖLÜMLE SONUÇLANIRSA
Bir gün bile sigortası olan işçinin ölümlü iş kazasının ardından geride kalan hak sahiplerine SGK tarafından ölüm sigortası kapsamında ölüm aylığı bağlanıyor.
Anne veya babasını iş kazasında kaybeden kız çocuğu evlenene kadar ölüm geliri alıyor. Ancak nikah kıyıldığı zaman bu gelir kesilir. Fakat 2 yıllık kadar tutar çeyiz parası olarak kız çocuğuna ödenir.
Cenaze masrafları için SGK ölenin yakınlarına cenaze ödeneği sağlıyor.
