TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu bünyesinde faaliyet gösteren Göç ve Uyum Alt Komisyonu, AK Parti Antalya Milletvekili Atay Uslu başkanlığında toplandı. Uslu, burada yaptığı konuşmada, 300 milyondan fazla göçmenin kendi doğduğu toprakların dışında yaşadığını, bunlardan 80 milyonunun yerinden edildiğini belirterek, göçün yalnızca Türkiye'nin değil dünyanın konusu olduğunu ifade etti.
"Evet, bir göç sorunu var"
Göç konuşulurken kavramlar ve sayıların birbirine karıştırıldığını dile getiren Uslu, "Futbolda kornerle tacı karıştırdığınız zaman herkes ayıplıyor. Göç konusunda insani kavramlar birbirine karıştığı zaman 'doğru değerlendirme yapalım' dediğimizde tepkiyle karşılaşıyoruz. Belki bu komisyonun en önemli konularından birisi doğruları anlatmak. Evet, bir göç sorunu var ama bu sorun göçmenlere karşı bir nefret oluşturarak çözülecek bir sorun değil. Göç sorunu göç yönetimiyle çözülecektir." değerlendirmesinde bulundu.
Uslu, göçmenlere karşı bir nefret sarmalı ve yabancı düşmanlığı olduğuna dikkati çekerek, "Göçmenleri, sığınmacıları dünyada iki grup sömürüyor; bir tanesi göçmen kaçakçıları. Umutlarını parayla satın alıyorlar, satıyorlar. Umutlarının peşinde giderken ölüp gidiyorlar. Bir tanesi de göçmen düşmanlığından beslenen dil; yani siyaset. Ondan beslenmemek lazım. Bu göç sorununu nasıl çözelim? Bu konuda ne yapalım? Bizim temel hedefimizin olması gerek düşünüyorum." dedi.
"Ülkemizde yasal olarak 4 milyon 741 bin 115 yabancı bulunmaktadır"
Toplantıda, Göç İdaresi Başkanı Atilla Toros, düzensiz göç ile mücadele, Türkiye'de bulunan göçmenler, göç ve uyum politikaları ile sığınmacılar ve gönüllü geri dönüş süreçlerine ilişkin sunum yaptı.
Toros, tüm dünyayı etkileyen göç hareketlerinden Türkiye'nin de coğrafi konumu ve bölgedeki sosyo-ekonomik gücü nedeniyle etkilendiğinin altını çizdi.
Yasal olarak Türkiye'de kalan yabancılarla ilgili bilgileri paylaşan Toros, şunları kaydetti:
"Ülkemizde 28 Eylül 2023 itibarıyla yasal olarak 4 milyon 741 bin 115 yabancı bulunmaktadır. Bunların yaklaşık yüzde 70'ini geçici koruma kapsamındaki Suriyeliler oluşturmakta olup, halihazırda 3 milyon 279 bin 152 Suriyeli geçici koruma altındadır. Ülkemizde öğrenim, turizm, yatırım, çalışma ve ticaret gibi amaçlarla gelmiş 1 milyon 174 bin 13 yabancı ise ikamet veya çalışma izniyle kalmaktadır. Bunun yanında ülkemizde uluslararası koruma kapsamında 287 bin 950 yabancı bulunmaktadır."
Jeopolitik konum ve artan ekonomik gücün, Türkiye'ye yönelik göç hareketleri için düzensiz göçmenler açısından bir çekim unsuru haline gelebildiğini belirten Toros, şöyle devam etti:
"Sınır hattımızın göç, kaçakçılık ve terör girişimleri açısından en kritik olduğu kısımlarında 1133 kilometrelik güvenlik duvarı örülmüş olup inşaat süreci devam eden kısımlarının faaliyete alınmasıyla güvenlik duvarımız 1315 kilometreye ulaşacaktır. Sınır hattımız 1053 kilometre boyunca aydınlatma sistemi, 368 kilometre boyunca kamera ve algılayıcı sistemlerle donatılmıştır. Böylece düzensiz göç hareketlerinin sürekli olarak izlenebilmesi sağlanmıştır. 284 adet termal kamerayla gece geçişlerinin önlenmesi sağlanırken aynı zamanda başta İHA'lar vasıtasıyla olmak üzere havadan keşif, gözetleme çalışmaları sayesinde sınırlarımız sürekli kontrol altında tutulmaktadır. Tüm bu fiziki tedbirlerin yanı sıra Milli Savunma Bakanlığımızın sınırlarda uyguladığı yoğun tedbirler sonucunda 1 Haziran 2023'ten bu yana 76 bin 494 düzensiz göçmenin yasa dışı yollarla ülkemize girişi engellenmiştir."
Düzensiz göçte "İstanbul modeli" uygulaması
Atilla Toros, düzensiz göçle mücadele kapsamında hayata geçirdikleri "İstanbul Modeli" projesinin 1 Aralık'tan itibaren tüm illerde uygulanmaya başlanacağını bildirdi.
İstanbul Modeli sayesinde kolluk birimlerinin, düzensiz göçmen olduğundan şüphelendikleri yabancılara sahada öncelikli olarak kimlik kontrolü yaptığını, bir sorun çıkması durumunda mobil göç merkezlerinden detaylı bilgi talep edildiğini aktaran Toros, yasal olarak Türkiye'de kalması konusunda hakkı bulunmayan yabancıların tespit edilmesiyle sınır dışı işlemlerinin başlatıldığını kaydetti.
Söz konusu modelin 19 Temmuz'da İstanbul'da hayata geçirildiğini, ilk olarak 20 olan mobil göç noktasının 38'e çıkarıldığını söyleyen Toros, 1 Ekim itibarıyla Adana, Ankara, Bursa ve İzmir'de de mobil göç noktaları kurduklarını anlattı.
Uygulamanın 1 Kasım itibarıyla tüm büyükşehirlerde, 1 Aralık itibarıyla da tüm Türkiye'de hayata geçirileceğini açıklayan Toros, "Türkiye genelinde 1 Haziran-29 Eylül arasında 105 bin 323 düzensiz göçmen yakalandı. Bunun 40 bin 417'si İstanbul'da. Bunlar çok ciddi sayılar." dedi.
Toros, Suriyelilerin geri dönüşleri için sınır ötesinde kurulan yerleşim yerlerindeki çalışmaların devam ettiğine dikkati çekerek, "Bu çalışmalar neticesinde sınırlarımızın hemen ötesinde bekleyen potansiyel bir göçün de orada tutulabildiğini çok rahatlıkla ifade edebiliriz. Suriye'nin kuzeyine şu ana kadar 583 bin 618 Suriyeli gönüllü geri dönüş yaptı. Sayın Cumhurbaşkanımızın hedef olarak göstermiş olduğu 1 milyon Suriyelinin gönüllü, güvenli ve onurlu geri dönüşlerine ilişkin çalışmalarımız devam ediyor." ifadesini kullandı. Toros, bu yıl kolluk birimlerince gerçekleştirilen operasyonlarda 6 bin 786 göçmen kaçakçısının yakalandığını da sözlerine ekledi.
