İmposter sendromu, özellikle yüksek zekaya sahip bireylerin başarıları konusunda şüpheye düşmeleriyle kendini gösteren bir psikolojik durumdur. ‘Sahtekarlık sendromu’ olarak da bilinen bu fenomen, kişilerin elde ettikleri başarıları şansa bağlayarak, yeteneklerinden kuşku duymalarına yol açar.
Profesör Ronald Riggio'nun açıklamalarına göre, imposter sendromunun başlıca belirtileri şu şekildedir:
- Başarıların, genellikle şansa ya da dış faktörlere bağlanması
- Yapıcı eleştirilere bile aşırı duyarlılık gösterilmesi
- Yeteneklerin küçümsenmesi ve fırsatların değerlendirilmemesi
- Yetersizlik hissinin fark edilme korkusu
İmposter Sendromu İş Hayatını Nasıl Etkiler?
Bu sendrom sadece günlük yaşamda değil, profesyonel hayatta da kişiyi olumsuz etkileyebilir. Özellikle doktorlar, avukatlar ve benzeri başarılı profesyoneller, imposter sendromu nedeniyle kariyerlerinde ilerlemekte zorluk yaşayabilirler. Korn-Ferry tarafından yapılan bir araştırmaya göre CEO’ların %70’inin zaman zaman sahte kimlik sendromuyla karşılaştığı ortaya çıkmıştır.
İmposter sendromu kaygı, özgüven eksikliği, korku ve stres gibi duygusal problemleri tetikleyebilir. Bu durum kişilerin erteleme davranışı sergilemesine yol açabilir. Çoğu zaman aşırı mükemmeliyetçilik de görülen bu sendrom, iş hayatında başarıyı engelleyici bir faktör olabilir.
İmposter Sendromu Her Zaman Olumsuz Etkilemez
Bununla birlikte, imposter sendromunun etkileri her zaman negatif olmayabilir. Kişi, bu duyguyu kendini kanıtlama arzusu ile pozitif bir motivasyona dönüştürebilir. Zorlu görevlerle karşılaştığında daha proaktif olabilir ve başarıya ulaşma yolunda yeni fırsatlar yaratabilir. Önemli olan, bu şüpheleri kişisel gelişim için kullanabilmek ve kaygıyı faydalı bir hale getirebilmektir.
