HARTUM (AA) ÖMER ERDEM/AHMED OSAMA SATTI Sudan Hayvancılık Bakanı Hafız İbrahim Abdunnebi, bir Türk firması tarafından inşa edilen ve işletilen hayvan kesim tesisi sayesinde geçen yıl 4 bin ton olan et ihracatının bu yılın ilk yarısında 4 kat artarak 16 bin tona ulaştığını bildirdi.
Bakan Abdunnebi, gelecek hafta Türkiye'ye yapacağı ziyaret öncesi, başkent Hartum'daki bakanlık binasında AA muhabirine yaptığı açıklamada, Sudan'ın Türkiye ile donma durumuna gelen ilişkilerinin Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Orgeneral Muhammed Hamdan Dagalu başkanlığındaki heyetin mayıs ayındaki Türkiye ziyaretinden sonra normale dönmeye başladığını söyledi.
Türkiye'nin bölgedeki önemli rolüne ve özellikle Sudan ile köklü ilişkilerine değinen Abdunnebi, geçen ay Türkiye'nin Hartum Büyükelçisi İrfan Neziroğlu ile görüşmesinde söylediği gibi Sudan'ın etini Türkiye üzerinden Avrupa'ya ihraç etmek istediklerini tekrarladı.
"Sudan etinin kalitesi, meralardan kaynaklı"
Diğer ülkelere hayvan ürünleri ihraç etmek için Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (OIA) tarafından koyulan bazı şartların olduğunu ve bu şartların uygulanması için ellerinden geleni yaptıklarını dile getiren bakan Abdunnebi, Sudan'daki hayvanların etinin meralarda doğal olarak otlatıldığı için çok yüksek kaliteye sahip olduğunun altını çizdi
Abdunnebi, geçiş hükümeti olarak laboratuvarlar ve karantina merkezleri gibi hayvancılıkla ilgili önemli yanları geliştirmeye çalıştıklarını ifade etti. Türkiye'den modern cihazlar, hayvan sağlığı ve tedavisi için destek alacaklarını söyleyen Abdunnebi, uluslararası standartlara göre durumu hazır hale getirdikten sonra Sudan etinin ihraç edileceğini aktardı.
Hayvani ürünler ihraç etme planı
Hayvancılık Bakanlığının önceliklerinden birinin canlı hayvan değil hayvani ürünleri ihraç etmek olduğunu belirten Bakan Abdunnebi, bunu gerçekleştirmek için modern mezbahaların bulunması gerektiğine ve devlete katma değer sağlayacağına değindi.
Abdunnebi, Hartum'un Kederu bölgesinde Türk şirketi Cantek Group tarafından inşa edilen hayvan kesim tesisi bulunduğunu belirterek şunları söyledi:
"Türk firması tarafından inşa edilen ve işletilen mezbaha sayesinde geçen yıl 4 bin ton olan et ihracatı bu yılın ilk yarısında 4 kat artarak 16 bin tona ulaştı. Bu mezbahanın başarılı tecrübesini örnek alıyoruz. Türkiye ziyaretimiz mezbahalar üzerine olacak. Türkiye'den döndükten sonra gelecek yıl Sudan'ın farklı bölgelerinde 4 mezbaha daha kurarak et üretimini daha fazla artırmak, ülkemize daha fazla katma değer sağlamak istiyoruz."
Suudi Arabistan'ın geri gönderdiği canlı hayvan gemileri
Geçen yıl Sudan'ın, Suudi Arabistan'a ihraç ettiği canlı hayvanların geri gönderilme sıkıntısı yaşandığını belirten Bakan Abdunnebi, "Geçen sene, kısa süre içinde 42 gemi, hayvanların bağışıklık sistemlerinin zayıf olduğu gerekçesiyle geri gönderildi. Sudan halkı bundan çok endişelenmişti. Bu sıkıntı o dönemde bakanlıktaki idari sorunlar ve bazı tüccarların aç gözlülüğü yüzünden yaşandı. Biz göreve geldikten 2 gün sonra bir gemi daha geri gönderildi ve bu konuda eski dönemde olmadığı gibi soruşturma başlattık ve şimdiye kadar hayvan ihracatında istikrar yaşanıyor." ifadelerini kullandı.
Suudi Arabistan'a Hac ve Kurban Bayramı döneminde 107 gemi gönderdiklerini ve bazı gemilerde bağışıklık sistemi oranının yüzde 97'ye ulaştığını söyleyen Abdunnebi, bu yılın ilk çeyreğinde hayvan ihracatının 300 milyon doları geçtiğine işaret etti.
Hayvancılık sektöründeki yolsuzluk ve kaçakçılıkla mücadele
Hayvancılık sektörünün Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya katkısının yüzde 1520 seviyelerinde olması gerekirken sadece yüzde 5 olduğunu belirten Sudan Hayvancılık Bakanı, sektörün içindeki yolsuzluk ve kaçakçılıkla mücadele için Ticaret Bakanlığı ve Merkez Bankası ile iş birliği ve koordinasyon içine girdiklerini söyledi.
Sektörü sıkı kontrol altına aldıklarını ifade eden Bakan Abdunnebi, kaçakçılık ve yolsuzluğa karışan şirketlere ihracat yasağı getirildiğini, bazı şirketlere ise biriken borçlarını taksitle kapatma seçeneğiyle ihracat izni verildiğini dile getirdi.
Geçiş dönemi hükümetinin ana gündemi olan ekonomide, terörü destekleyen ülkeler listesinden çıkarılması ve borçların silinmesi gibi önemli adımlar atıldığını söyleyen Bakan Abdunnebi, Türkiye temaslarında mezbaha konusunun yanı sıra iş insanlarıyla görüşeceğini ve Sudan'a yatırımlar getirmeye çalışacağının sözünü verdi.
Ülkesi için çok önemli bir pazar olarak gördüğü Avrupa'ya girmeye odaklandıklarını dile getiren Sudan Hayvancılık Bakanı Hafız İbrahim Abdunnebi, Ürdün ve Umman gibi yeni pazarlar açtıklarını ve performansı geliştirmek için önemli mesafeler kat ettiklerini vurguladı.
Hayvancılık Bakanlığının önceliklerinden birinin canlı hayvan değil hayvan ürünleri ihraç etmek olduğunu belirten bakan, bunu gerçekleştirmek için modern mezbahaların bulunması gerektiğine ve bunun devlete katma değer girmesini sağlayacaklarına değindi.
Sudan Hayvancılık Bakanlığı ve İstatistik Kurumunun son verilerine göre ülkedeki hayvan varlığı 110 milyona yaklaştı.
Doğu Afrika ülkesi Sudan'da 72 milyon küçükbaş, 5 milyona yakını deve olmak üzere yaklaşık 36 milyon da büyükbaş hayvan bulunuyor.
Küçükbaş hayvanlardan 40 milyon 846 bini koyun, 31 milyon 837 bini keçilerden oluşuyor.
