DİYARBAKIR (AA) Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, gençlerin gündeminde uzay ve teknoloji olmasını ve bu alanda kendilerini geliştirmelerini istediklerini belirterek "Ufku samanyolu kadar geniş gençlerimizle, Türkiye’nin uzay yarışındaki konumu 10 yıl içinde üst basamaklara yükselecek." dedi.
Bakan Varank, Uluslararası Diyarbakır Zerzevan Gökyüzü Gözlem Etkinliği Açılış Töreni’nde yaptığı konuşmada, bölgeyi sadece seçim dönemlerinde değil, her fırsatta yatırım ve istihdam ajandasıyla ziyaret ettiklerini belirterek temmuzda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Diyarbakır’da yaptıkları açılışlardan, bugün temeli atılan 250 milyon lira yatırımla kurulacak fabrika ve tanıtılan 50 milyon lira bütçeli destek programından bahsetti.
"Bölgemizin terörle, gözyaşıyla, acıyla değil, üretimle, teknolojiyle, daha da ötesi uzayla, gökyüzüyle anılmasını istiyoruz. Çünkü bu topraklar ilmin filizlenip tüm dünyayı aydınlattığı topraklar." diyen Varank, ilin zenginlikleri hakkında bilgi verdi.
Varank, bu zenginlikleri Türkiye’ye hatırlatmak, bilim ve teknoloji mirasına sahip bu topraklarda uzaya ve öğrenmeye meraklı gençlerle buluşmak istediklerini belirterek "Her yıl Antalya’da gerçekleştirdiğimiz gökyüzü gözlem etkinliğimizin bir benzerini bundan sonra uluslararası katılımcılarla birlikte, tarihi ve gizemli Zerzevan Kalesi’nde de gerçekleştireceğiz." ifadesini kullandı.
Gözlem etkinliğinde hep birlikte çadırda kalmak ve gökyüzünü keşfe çıkmanın özel bir tecrübe olduğunu vurgulayan Varank, etkinlik boyunca gökyüzünü inceleyerek uzayın gizemli derinliklerini keşfetmeye çalışacaklarını anlattı.
Varank, Türkiye’nin dört bir yanından ve yurt dışından gelen 1000’den fazla gökbilim meraklısı gencin etkinlikte olduğunu belirterek, şöyle devam etti:
"Son hilal evresinde olan Ay’ı, güneş sisteminin en büyük gezegeni Jüpiter’i, halkalı gezegen olarak bilinen Satürn’ü ve daha birçok gök cismini gözlemleyecek ve uzmanlarından öğrenecek. Ayrıca, etkinliğin gündüz bölümlerinde bilim, uzay ve astronomiyle ilgili seminerler, çeşitli atölye çalışmaları da hizmetinizde olacak."
“Her politikamızda gençleri ana paydaşımız olarak görüyoruz”
Şubatta “Gökyüzüne bak ayı gör” mottosuyla Milli Uzay Programı’nı başlattıklarını hatırlatan Varank, Türkiye Uzay Ajansının (TUA) koordinasyonunda, ülkenin bu alandaki hedeflerini paylaştıklarını anlattı.
Varank, en öncelikli amaçlarının diğer tüm hedeflerin de gerçekleştirilmesini sağlayacak uzay alanında “insan kaynağı yetiştirmek” olduğuna dikkati çekerek şunları kaydetti:
“Zerzevan Gökyüzü Gözlem Şenliği ve benzeri etkinlikler, özellikle gençlerimiz ve aileleri açısından farkındalığı arttırmak açısından çok kıymetli. Yürüttüğümüz her politikada gençleri ana paydaşımız olarak görüyoruz. Çünkü biliyoruz ki, gençlerin kabullenmediği, desteklemediği hiçbir proje sonuca ulaşamaz. Bir iş yapıyorsanız, kahramanı önce gençler olacak. Onlara ne yapmaları gerektiğini, nasıl yapmaları gerektiğini anlatmak yerine o bilinci o tecrübeyi kazanmalarını sağlamalıyız. Bunu da mümkün olan en erken yaşta yapmalıyız.”
Bu kapsamdaki Deneyap Teknoloji Atölyeleri ve TEKNOFEST gibi çalışmalara değinen Varank, ülkenin ihtiyaç duyduğu nitelikli insan kaynağını geliştirirken diğer yandan da başrolünde gençlerin olduğu dinamik bir ekosistem oluşturduklarını dile getirdi.
Varank, uzay konusunda da benzer bir bakış açısına sahip olduklarını belirterek şöyle konuştu:
"Bu alandaki farkındalığı artırmak için ilgili tüm kurumlarımızla birlikte ortak akılla hareket ediyoruz. Bu güzel etkinlik de bu ortak aklın ürünü. 22 yıldır Antalya’da ulusal seviyede düzenlediğimiz gözlem etkinliğinde bu yıl bazı yeniliklere gittik. Gençlik ve Spor Bakanlığımızla yaptığımız iş birliği çerçevesinde, bu güzel etkinliği Anadolu’nun diğer şehirlerine de yayacağız, gökyüzü ve teknoloji merakını geniş kitlelerin sahiplenmesini sağlayacağız. Diyarbakır, bu açılımın ilk ayağını oluşturuyor. Önümüzdeki dönemde çok daha yaygın bir hale getireceğiz. Birinci hedefimiz Erzurum’da bu etkinliği gerçekleştirmek. Van da gökyüzü gözlemi açısından uygun şehirlerden biri, bunu Van’da da inşallah gerçekleştirmeyi düşünüyoruz."
"10 ülkeden biri olacağız"
Zerzevan Kalesi’nin köklü tarihinin yanında Türkiye’de gökyüzü gözleminin yapılabileceği en iyi 10 noktadan biri olduğuna işaret eden Varank, kalenin tarihi özellikleri hakkında bilgi verdi.
Zerzevan Kalesi ve Mithras Tapınağı’nın 2020’de UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne girdiğini anımsatan Varank, Diyarbakır’ın Silvan Malabadi Köprüsü ile birlikte iki önemli dünya mirasına ev sahipliği yaptığını ifade etti.
Varank, Türkiye’nin uzay alanında önemli bir birikime sahip olduğuna dikkati çekerek şu bilgileri verdi:
“Bu alandaki çalışmalarımıza TÜBİTAK UZAY Enstitümüz ve TUA ile yoğun bir şekilde devam ediyoruz. TÜBİTAK UZAY ile ülkemizin yüksek çözünürlüklü görüntü ihtiyacını karşılamak ve yurt dışı bağımlılığını ortadan kaldırmak amacıyla İMECE Uydu Projesini yürütüyoruz. Türkiye’nin ilk yerli haberleşme uydusunun geliştirildiği TÜRKSAT 6A Projesi’nde ise tasarım faaliyetlerini tamamladık, üretim aşamasındayız. Bu uydularımızı 2022 içerisinde fırlatmaya hazır hale getireceğiz. Böylece, haberleşme uydularını milli imkanlarla geliştirebilen 10 ülkeden biri Türkiye olacak.”
“İş birliği faaliyetlerini sürdürüyoruz”
Milli Uzay Programı’ndaki hedeflere ilişkin ise Varank, şöyle devam etti:
"Programımızın en önemli hedefi olan Ay Misyonu’nu başarıyla tamamlayarak Cumhuriyetin 100. yılında Ay ile ilk teması gerçekleştirmek istiyoruz. 2023 sonunda uluslararası iş birliğiyle, 2028‘de ise milli roketimizle uzay aracımızı Aya indirmeyi hedefliyoruz. Bu sayede, Ayda bilimsel faaliyetler yapabilen sayılı ülkelerden biri konumuna geleceğiz. Ay’a göndereceğimiz insansız uzay aracının tasarım ve geliştirme çalışmaları halihazırda devam ediyor. Oldukça sıkışık bir takvimde arkadaşlarımız büyük bir gayretle çalışıyorlar. Ay Misyonu’nu dile getirdiğimizde maalesef aykırı sesler diyorlar ki: ‘Türkiye’de hangi kabiliyetler var da siz insansız bir uzay aracını Ay ile buluşturabileceksiniz?’ Bunu söyleyenler Türkiye’nin bugüne kadar elde ettiği başarıların farkında değil. Biz kendi uydularını tasarlayabilen, uzayda kendi geliştirdiği uyduları kullanabilen bir ülkeyiz.
Programdaki bir diğer hedefimiz de Türkiye’yi astronomik gözlemler ve uzay nesnelerinin yerden takibi konularında daha yetkin bir ülke konumuna getirmek. TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'miz gözlem projelerine tıpkı bugün olduğu gibi altyapı ve insan gücü desteği sağlıyor. Erzurum’da Doğu Anadolu Gözlemevi’ni kuruyoruz. Bu gözlemevi Türkiye'nin en büyük optik ve ilk kızılötesi teleskobuna sahip olacak. Belirlediğimiz hedeflerin ve projelerin başarıyla gerçekleştirilebilmesi amacıyla yurt içinde ve yurt dışında iş birliği faaliyetlerini de sürdürüyoruz. Uzay alanında harcadığımız tüm emeklerin çok geniş bir alanda katma değerle bize döneceğinin bilincindeyiz. En önemlisi de gençlerin gündeminde uzay ve teknoloji olsun, bu alanda kendilerini geliştirsinler istiyoruz. Ufku samanyolu kadar geniş gençlerimizle, Türkiye’nin uzay yarışındaki konumu 10 yıl içinde üst basamaklara yükselecek.”
“Bayrağımızı uluslararası uzay istasyonuna taşıyacak isimler buradan çıkacak”
Varank, AKINCI TİHA’nın teslimat töreninde, insansız hava aracını geliştiren gençlerin görüldüğünü anlatan Varank, şunları söyledi:
“Her birinin zekası, heyecanı, tutkusu gözlerinden okunuyordu. Araştıran, geliştiren, kendine güvenen, özünü bilen, azimle cesaretle gayretle, ileriye bakan bir gençlikten bahsediyoruz. Sizi A, Z kuşağı diye adlandıranlara aldırmayın. Siz Türkiye’yi hedeflerine ulaştıracak, yarınlarımızı aydınlatacak asıl kahramanlarımızsınız. İnanıyorum ki, bayrağımızı uluslararası uzay istasyonuna taşıyacak isimler buradan çıkacak. Ay misyonumuzdan edindiği tecrübeyle Mars misyonunun hazırlığını yapacak uzaycılar buradan çıkacak. Yeni gezegenler keşfedecek astronomlar sizlerin arasından çıkacak. Yeter ki kendimize güvenelim, yeter ki yüreğimizde uzay ve teknoloji tutkusu bir an olsun sönmesin.”
Bu heyecanı diri tutmak için gözlem şenliklerini ülkenin farklı şehirlerinde gerçekleştirmeye, daha fazla gence ulaşmaya devam edeceklerini vurgulayan Varank, etkinliğin gerçekleştirilmesinde emeği geçenlere teşekkür etti.
Açılışı programında ayrıca, 2020 Tokyo Paralimpik Oyunları dolayısıyla Japonya’da bulunan Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu, canlı bağlantıyla bir konuşma yaptı.
Programa, Diyarbakır Valisi Münir Karaloğlu, AK Parti Diyarbakır Milletvekilleri Mehmet Mehdi Eker, Ebubekir Bal ve Oya Eronat, TÜBİTAK Başkanı Hasan Mandal, TUA Başkanı Serdar Hüseyin Yıldırım, Karacadağ Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Hasan Maral ile Ukrayna, Bulgaristan, Lüksemburg ve Slovenya büyükelçileri de katıldı.
Konuşmaların ardından Bakan Varank, programa katılan büyükelçiler ve gençlerle hatıra fotoğrafı çektirdi.
Daha sonra Varank, etkinlik alanında sıraya girerek yemek aldı ve gençlerle birlikte karavanadan akşam yemeği yedi. Program öncesi Varank, şenlik alanındaki stantları da gezdi.
