8 Eylül 1999 tarihi öncesi sigorta girişi olanlara emeklilik hakkı elde etti. EYT düzenlenmesinin yasalaşıp Resmi Gazete'de yayımlanmasının ardından EYT başvuru işlemleri 3 Mart 2023 tarihi itibarıyle başladı. AK Parti Grup Toplantısı öncesi basın mensuplarına açıklamalarda bulunan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, EYT staj sigortasına ilişkin "staj bir eğitimdir" ifadelerini kullandı.
EYT'DE STAJ SİGORTASI SAYILACAK MI?
Bakan Bilgin, "Staj mağduru diye bir kavram doğru değil. Primini yatırmamış kişiler primini yatırmadan emekli olabilir mi, patronları kim? Kendi adlarına sigorta primi yatıracak olan ismi bize bildirsinler, onları tespit edelim, primlerini yatırsınlar. Siz kendi iş verenlerinize sorun, staj için gelen çocuklar için prim yatırırsanız staja alır mısınız. Staj bir eğitimdir, bu durumu siz de yaşamışsınızdır. Kavramları doğru kullanın" değerlendirmesinde bulundu.
EYT'DE STAJ SAYILIYOR MU?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, staj süresinin EYT kapsamında sayılıp sayılmayacağına dair, "Staj bir mağduriyet konusu değil. Staj bir eğitim. İş akdi stajla başlamıyor. Dolayısıyla EYT onu kapsamıyor.." ifadelerini kullandı.
Staj Sigortası Mağdurları Derneği Başkanı Ferhat Salman, TV100'deki Taksim Meydanı programında kafaları karıştıran ancak aynı zamanda umut da olan açıklamalarda bulundu. İşte o konuşmalar...
3308 sayılı kanun 1986 yılında yürürlüğe girmiş ve günümüze kadar devam etmiştir. Aslında EYT gibi 2014, 2015'li yıllarda vatandaşların daha çok dikkatini çekmiştir. Biz de şu şekilde karar vermiştik. Bireysel başvurular bu davaya zede verir. Bizlerde bir dernek olalım ve bu çatı altında hareket edelim istedik.
Bizler meslek lisesi, yüksekokul, üniversite, çıraklık okulları döneminde hem eğitim hayatına devam etmiş hem de iş yerlerinde bilfiil çalışmış kişilerdir. Ekonomiye katkı sağlamıştır. Ev geçindirmiştir. Ve aynı zamanda da eğitimini tamamlayan vatandaşlardır esasında.
Yani ben Ticaret Meslek Lisesi'nde okurken 4. sınıfında 3 gün iş yerine 2 gün de eğitime tabii tutuldum. Çıraklık okuluna gidenler ise haftanın 5 günü iş yerlerinde bilfiil çalışmış ve 1 günde teori olmak üzere eğitimlerini tamamlamıştır.
Bizler 15, 16 yaşlarında okulumuz, iş verenimiz ve devletimiz tarafından kanuna uygunluk açısından zorunlu staja tabi tutulduk. Dedilerki bize, siz bu stajınızı bitirmeden kesinlikle ve kesinlikle mezun olamazsınız. Diplomanızı alamazsınız. Bizler de gerek özel iş yerlerinde gerek devlet kurumlarında staja tabii tutulduk.
Ancak devletimiz bize o günün şartlarında sadece iş kazası ve meslek hastalığı bazında sigortalarımızı yapmış. O dönem bizim okul müdürlerimiz, idarecilerimiz bizlere sosyal güvenlik kartlarını verdiklerinde bizlere dediler ki çocuklar siz çok avantajlısınız. Çünkü sizin sigorta başlangıcınız yapıldı. Siz diğerlerine göre daha önce emekli olacaksınız. Ama gel gelelim günümüz şartlarında bu bölye olmadı.
5518 sayılı kanuna göre bu şartlarda emeklilik sistemine tabii değiliz. Diyorlar ki siz o dönemde kısa vadeli prim yatırmışsınız. Uzun vadeli olmadığı için emeklilik sistemine tabi olamazsınız. Biz de diyoruz ki 15-16 yaşındaki çocukken verilen sigorta kartları biz de hala mevcut. Ne önünde ne arkasında kısa vadeli prim yattı ifadesi kesinlikle yok.
e-Devlet çalışma hayatım sistemi üzerinde şöyle bir güncellem yapıldı. İş yeri tescil numaranız, yılınız budur. Uzun vadeli prim kollarına tabi olduğunuz yer budur. Kendimden örnek vereyim. 1996 yılında ticaret meslek lisesine giderken başlangıç numarası almışım. Bir gün dahi kısa vadeli prim yatmamış. Üniversiteye gitmişim. Yıl 2002 olmuş. Ben uzun vadeli primlere tabi olarak çalışmaya başladığımda SGK bize diyor ki sizin emekliliğiniz 2000 yılından itibaren baz alınır.
